Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

Selectie week 45

Anne Frank
Leven, werk en betekenis
Van 12 juni 1942, haar dertiende verjaardag, tot 1 augustus 1944 schrijft Anne Frank in haar dagboek over hoe haar familie en vier andere Joden zich twee jaar lang voor de Duitse bezetters verbergen in het Achterhuis in Amsterdam. Ze vertelt over angst, hoop en plannen voor de tijd na de oorlog, over het gespannen leven van alledag en de ellende van de onderduikers, en ze observeert hoe ze opgroeit onder heel bijzondere omstandigheden. Het dagboek wordt later een van de meest gelezen boeken over de Jodenvervolging.
Bekijk boek

Beleef het verleden
Een blik op vrouwenkleding in Holland in de 16de tot en met de 19de eeuw
In dit boek neemt publieks-en kostuumhistorica Martine Teunissen je mee op een ontdekkingsreis naar de wondere wereld van de historische vrouwenmode, van hof tot burgerij tot platteland van de 16de tot en met de 19de eeuw. De reis brengt je langs archeologische vondsten, museale collecties en schilderijen. Martine deelt ook haar tips én eigen ervaringen met het dragen, creëren en namaken van historische kostuums.
Fragment: Over historische strohoeden en luifelhoeden
Bekijk boek

Bung Tomo
Een controverse ontrafeld in de Indonesische revolutie van 1945
‘Bung Tomo’ van Marjolein van Pagee gaat terug naar 1945, als er in Indonesië verwoede pogingen worden gedaan om het Nederlandse koloniale regime te herstellen. In de Oost-Javaanse stad Surabaya komt het volk massaal in opstand. Hun verzet wordt aangemoedigd door de 25-jarige Sutomo (1920-1981), ook wel Bung Tomo genoemd, die uitgroeit tot een van de bekendste radiomakers in die tijd.
Fragment: ‘Er was in Indonesië orde en rust, totdat de Nederlanders terugkeerden’
Bekijk boek

Dinomanie
Dinosaurussen in onze populaire cultuur
Zo’n 66 miljoen jaar geleden werden alle niet-vliegende dinosaurussen brutaal van de aardbol geveegd, maar in onze popcultuur zijn ze vandaag meer levend dan ooit. We bekijken hun avonturen op televisie en in de bioscoop, dragen ze op onze kleren, eten ze op en rijden erin rond. Dino’s spreken al eeuwen tot de verbeelding van kinderen en volwassenen. En in tegenstelling tot draken hebben ze ook écht bestaan.
Bekijk boek

Eva
Hoe de evolutie van het vrouwelijk lichaam de mensheid heeft gevormd
Waarom leven vrouwen langer dan mannen? Hoe komt het dat vrouwen borstvoeding kunnen geven? Waarom komen vrouwen in de menopauze? En bestaat het vrouwelijk brein echt? In Eva beantwoordt Cat Bohannon vragen die wetenschappers tientallen jaren hebben laten liggen. Met grenzeloze nieuwsgierigheid en scherpe humor legt ze uit hoe het vrouwelijk lichaam zich de afgelopen 200 miljoen jaar ontwikkeld heeft.
Bekijk boek

George Harrison
George Harrison wordt nog altijd beschouwd als een van de beste gitaristen van zijn tijd. Toch voelde hij zich bij The Beatles, dienstbaar als hij was aan John Lennon en Paul McCartney, het vijfde wiel aan de wagen. Een maand nadat de Fab Four in april 1970 uit elkaar gingen, begon Harrison aan de opnames van zijn fenomenale album ‘All Things Must Pass’. Toch had hij bij The Beatles ook al ruimschoots zijn sporen verdiend met iconische nummers als ‘While My Guitar Gently Weeps’, ‘Here Comes the Sun’ en ‘Something’. Harrison was een man van tegenstellingen.
Fragment: De Beatles in India – Een zoektocht naar spirituele gelukzaligheid
Bekijk boek

Het donkerste donker
Een geschiedenis van Sobibor, van de opstand in het kamp tot nu
Na Auschwitz is Sobibor met ruim 34.000 Nederlandse slachtoffers het grootste Nederlandse massagraf. Vanaf 1942 werden hier in anderhalf jaar tijd meer dan 170.000 Joden direct na aankomst vergast. Toch kennen maar weinig mensen dit vernietigingskamp. Na een succesvolle gevangenenopstand in oktober 1943 wordt Sobibor door de nazi’s gesloten, de sporen zo veel mogelijk uitgewist.
Bespreking: Een geschiedenis van Sobibor
Bekijk boek

Ik schrijf u vanuit Moskou
Toen Rusland Oekraïne binnenviel, sloeg het nieuws bij Alexander Snegirjov in als een bom. Vechtend tegen de angst die velen om hem heen verlamde, besloot Snegirjov in Rusland te blijven en een dagboek bij te houden van zijn leven in Moskou, waar de oorlog verraderlijk langzaam het land binnen sijpelt en zich diep in de gemoederen van de Russische samenleving nestelt. Snegirjov aanschouwt een stad doordrongen van oorlog, hij ademt de lucht in van straten waar geen jongeman zich meer laat zien, en bovenal luistert hij.
Bekijk boek

Majesteiten zijn nu eenmaal geen gewone stervelingen!
Ex-keizer Wilhelm II en zijn vrouw Auguste Viktoria vluchtten op 11 november 1918 naar Nederland. Ze komen terecht in kasteel Amerongen, waar het keizerlijk echtpaar tijdelijk te gast is bij graaf Bentinck. Ze verblijven in het kasteel tot ze in mei 1920 naar Huis Doorn verhuizen. Vanaf 4 november 1919 is dr. Alfred Haehner de lijfarts van Wilhelm II en zijn vrouw. Haehner houdt ruim zes maanden een dagboek bij, waarin we goed beeld krijgen van het keizerlijk echtpaar, tegen de achtergrond van de dagelijkse gebeurtenissen.
Fragment: ‘Majesteiten zijn nu eenmaal geen gewone stervelingen!’
Bekijk boek

Mythos
Het geïllustreerde verhaal
Niemand heeft lief, maakt ruzie, verlangt en bedriegt zo brutaal of briljant als de Griekse goden en godinnen. In Stephen Fry’s levendige hervertelling van de Griekse mythen zien we Athena geboren worden uit het hoofd van Zeus, Kronos en Gaia wraak nemen op Ouranos, huilen we mee met koning Midas en jagen we met de even beeldschone als meedogenloze Artemis.
Bekijk boek

Ons koloniale verleden in vijftig voorwerpen
Het Nederland van nu is gevormd door ons koloniale verleden: van alledaagse dingen als de koffie die we drinken en de suiker die we erin doen, tot de eigen familiegeschiedenis of die van de mensen om ons heen. Lang is over dat koloniale verleden eenzijdig verteld, maar de laatste jaren hebben activisten, wetenschappers, musea en journalisten steeds vaker de schijnwerper gericht op verhalen en mensen die onderbelicht bleven. Nieuwsgierig naar die verhalen nodigde ‘de Volkskrant’ elf experts uit om een lijst samen te stellen van vijftig voorwerpen die een verrassende blik werpen op onze koloniale geschiedenis.
Bekijk boek

Pinguïns en de mensen
Geschiedenis van een belaagde vogel
Pinguïns worden eind vijftiende eeuw voor het eerst door Europese zeevaarders waargenomen. Aan de onderkant van de planeet, voor de kust van Zuidelijk Afrika, leven ‘vette ganzen’ die niet kunnen vliegen en zich weerloos laten doodknuppelen. Sinds die ontdekking zijn de iconische vogels op alle mogelijke manieren geëxploiteerd.
Bekijk boek

Vastberaden en veelbelovend
Max van Dam werd in 1910 geboren in Winterswijk en groeit op in een ‘rood nest’ met aandacht voor maatschappelijke vraagstukken, kunst en literatuur. Al jong besluit hij zijn leven te wijden aan de kunst. Wanneer hij zijn kunstopleiding heeft afgerond, breken de crisisjaren aan en neemt Hitler in Duitsland de macht over. Zijn kunstenaarschap krijgt erkenning in artistieke kringen, juist op het moment dat hij zich, vanwege toenemend antisemitisme en het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, zo onzichtbaar mogelijk moet maken.
Bespreking: Een veelbelovende kunstenaar die in Sobibor werd vermoord
Bekijk boek

Verlicht en vilein
Een biografie van achttiende-eeuws Nederland
De achttiende eeuw was een eeuw van dromers, denkers en paradijsvogels. Zonder hen zouden wij nu niet leven in een democratie met vrijheid van meningsuiting en mensenrechten. Voor deze en andere verworvenheden werd gestreden tijdens de Verlichting, een uitzonderlijke periode die een moderner Nederland inluidde. Revolutionaire mannen grepen naar de wapens om zich te bevrijden van de stadhouder en van corrupte regenten.
Bekijk boek