Noorse excuses voor rol Holocaust

De Noorse premier Jens Stoltenberg heeft vrijdag, tijdens de internationale Holocaust Memorial Day, excuses aangeboden voor de betrokkenheid van zijn land bij de Holocaust.

Tijdens een toespraak in Oslo herinnerde hij zijn toehoorders er onder meer aan dat het Noorse agenten waren die Joden arresteerden, dat het Noren waren die de Joden in trucks vervoerden en dat het zich allemaal in Noorwegen had voltrokken.

Stoltenberg gaf aan het zeer te betreuren dat deze geschiedenis zich op Noors grondgebied had voorgedaan en gaf aan het gepast te vinden excuses aan te bieden.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd meer dan een derde van de in totaal 2100 geregistreerde Noorse Joden gedeporteerd naar vernietigingskampen. Anderen vluchtten naar Zweden dat in de oorlog neutraal wist te blijven.

In 1998 erkende Noorwegen al schuld. Het land betaalde toen ongeveer 45 miljoen euro aan verschillende Joodse organisaties. Excuses werden toen echter niet aangeboden. Vrijdag vond premier Stoltenberg het dus tijd dit alsnog te doen.

SS Donau

Stoltenberg hield zijn toespraak vrijdag op de plek vanwaar in 1942 een schip met daarin 532 Joden vanuit Noorwegen vertrok. De Joden aan boord van deze SS Donau werden overgebracht naar Stettin. Vandaar werden ze per trein overgebracht naar vernietigingskamp Auschwitz.

Nederlandse excuses

In Nederland werd onlangs ook gediscussieerd over de vraag of de regering excuus moest bieden voor de slappe houding van de regering in ballingschap ten opzichte van de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Zo gaf oud-minister Els Borst (D66) bijvoorbeeld aan het jammer te vinden dat koningin Wilhelmina destijds in Londen zo weinig aandacht had voor de Jodenvervolging. Volgens de politica was dit wel anders geweest als alle katholieken of gereformeerden naar Duitsland waren gedeporteerd.

De PVV vroeg het kabinet eerder deze maand of het excuses wilde aanbieden voor de houding van de Nederlandse regering in ballingschap. Premier Rutte gaf echter aan dit niet van plan te zijn. Hij schreef dat er geen “breed gedragen advies” uit de kring van betrokkenen lag dat zou moeten leiden tot excuses.

In Nederland woonden voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog ongeveer 140.000 Joden. Van hen overleefden er bijna 102.000 de oorlog niet.

Overzicht van boeken over de Tweede Wereldoorlog