Thema: Dwangarbeid

Razzia op mannen in Rotterdam en Schiedam.

Digitalisatie·Tweede Wereldoorlog·Voorpagina

Gegevens over honderdduizenden Nederlandse dwangarbeiders WOII online doorzoekbaar

Het Nationaal Archief heeft de Collectie Arbeidsinzet van het Nederlandse Rode Kruis gedigitaliseerd en op naam doorzoekbaar gemaakt. De collectie bevat informatie over honderdduizenden Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog dwangarbeid in Duitsland verrichtten, beter bekend als de Arbeitseinsatz of arbeidsinzet.

Voorgevel van het voormalige administratieve hoofgebouw (en nu museum) van de Karlag-kampen in Dolinka. (©Bruno De Cordier)

Rusland

Kazachstan en zijn goelagerfenis

Twee takken van het beruchte sovjet-strafkampensysteem, de Karlag en Steplag, lagen in het Centraal-Aziatische Kazachstan. Vandaag probeert het sinds 1991 onafhankelijke land die erfenis en periode wat onwennig een plaats te geven in zijn historische canon en nationale identiteit.

Vel bonnen voor dwangarbeiders in Hagen (Historisches Centrum Hagen)

Tweede Wereldoorlog

Van werkverschaffing tot Arbeitseinsatz in Callantsoog

In de zomer van 1943 meldde de werkloze Callantsoger evacué Bouke Jagt zich bij het Gewestelijk Arbeids Bureau te Schagen. Hij moest gaan werken in Duitsland en liet zijn vrouw en kind achter aan de Langevliet.

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

Tussenstation Cosel: ‘Vernichtung durch Arbeit’

Van augustus tot december 1942 stopten 39 treinen uit Frankrijk, Nederland en België, die op weg waren naar Auschwitz, op het station van het Silezische stadje Cosel. Bijna tienduizend Joodse mannen en jongens werden hier geselecteerd. In kampen in Silezië verrichtten zij dwangarbeid, waarbij de overgrote meerderheid bezweek.

Werkausweis fabriek Preschona, d.d. 12 mei 1944

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

764 Dagen – Herinneringen van een dwangarbeider

Circa een half miljoen Nederlanders werd tijdens de Tweede Wereldoorlog in het kader van de arbeidsinzet door de Duitse bezetter gedwongen in Duitsland te werken. Naar schatting 30.000 van hen overleefden deze tijd ten gevolge van honger, ziekte, bombardementen en ontberingen niet. Zo langzamerhand zijn er steeds minder overlevenden die over deze, voor velen een vaak zware periode, kunnen vertellen.

In Yde werd een schoolgebouw gebruikt als onderkomen voor dwangarbeiders (Tracesofwar.com)

Tweede Wereldoorlog

Spitten voor de vijand

In het kader van de Duitse Arbeitseinsatz werden in bezet Nederland in september 1944 meer dan honderdduizend mannen opgeroepen om mee te helpen met de aanleg van Duitse verdedigingswerken. Dit werk gebeurde veelal vanuit speciaal daarvoor ingerichte kampen. Een van de minder bekende kampen was het Strafkamp Yde, nabij de grens van Groningen en Drenthe. Over dit kamp schreef journalist

Arbeitseinsatz - Dwangarbeider in een fabriek van Siemens in Berlijn (cc - Bundesarchiv)

Duitsland·Tweede Wereldoorlog

Arbeitseinsatz – Dwangarbeid in nazi-Duitsland

De Arbeitseinsatz (Arbeidsinzet) was de Duitse naam voor dwangarbeid. Deze historische term heeft met name betrekking op de periode van het Derde Rijk onder de nazi’s, van 1933-1945. Tijdens de Duitse bezetting van Nederland voerden de Duitsers, vanaf mei 1943, ook in ons land officieel de Arbeitseinsatz in.

Nieuws·Tweede Wereldoorlog

Getto-uitkering WOII telt niet meer mee voor verzamelinkomen

Zo’n driehonderd Nederlanders die van Duitsland maandelijks een uitkering krijgen omdat ze tijdens de Tweede Wereldoorlog onbetaald werk verrichten, hoeven deze uitkering voortaan niet meer op te tellen bij hun verzamelinkomen. Dat heeft het kabinet deze week besloten.

Azië·Japan·Nieuws·Tweede Wereldoorlog

Excuses Mitsubishi aan Amerikaanse oorlogsgevangenen

In totaal verrichten tijdens de oorlog zo'n twaalfduizend Amerikanen dwangarbeid in Japan. Ongeveer 1100 van hen overleefden dit niet.

Opinie·Tweede Wereldoorlog

Apeldoornse dwangarbeiders toen en nu

In Apeldoorn komt, zo berichtte de Stentor op 11 maart jongstleden, vóór 17 april – de dag waarop Apeldoorn in 1945 bevrijd werd van de Duitsers – een replica van het beeld waarbij, in een zuil van het stadhuis, jaarlijks wordt herinnerd aan de gedwongen tewerkstelling van Apeldoornse mannen door de toenmalige bezetter in arbeidskamp Rees vlak over de grens

Foto: Stichting Dwangarbeiders Apeldoorn ’40 – ’45

Nieuws·Tweede Wereldoorlog

Dieven stelen dwangarbeider-monument

Onbekenden hebben het monument ‘De Dwangarbeider’ in Apeldoorn gestolen. Het is al de derde keer dat het herdenkingsbeeldje is ontvreemd.

Kamp Rees was een voormalige dakpannenfabriek.

Duitsland·Tweede Wereldoorlog

Tussen verdringen en herinnering: dwangarbeiders in Rees (1944/’45)

Het was geen vernietigingskamp, maar er werden wel mensen vernietigd. De dwangarbeiders moesten tankgrachten graven in de stugge rivierklei.

Trabantjes in de DDR - Foto: CC/fdecomite

DDR·Nieuws

Hema en Philips onderzoeken gebruik DDR-dwangarbeiders

Zowel Philips als Hema gaan onderzoeken of er in jaren zeventig en tachtig zaken is gedaan met bedrijven uit de DDR die gebruik maakten van dwangarbeiders.

Nieuws·Tweede Wereldoorlog

Bedankbrieven Friese dwangarbeiders gevonden

Bij opruimwerkzaamheden in een voormalig café in Yde, een dorp in Drenthe, is een blik gevonden met daarin zo’n zestig bedankbrieven van Friese mannen die tijdens de oorlog voor de Duitsers werkten aan een verdedigingslinie.

Tweede Wereldoorlog

Documentaire over Rees duikt op bij YouTube

In 2008 brachten twee oud-dwangarbeiders van het kamp Rees, vlak over de Duitse grens bij ‘s-Heerenberg, een bezoek aan de plaatsen waar ze in de winter van 1944/’45, onder zware bedreigingen, tankgrachten hadden moeten graven die de dreigende geallieerde invasie moesten verhinderen. Ze spraken met Duitse getuigen die met afschuw de haveloze kolonnes langs hadden zien strompelen, soms zelfs op

Azië·Kunstgeschiedenis·Nederlands-Indië·Nieuws·Tweede Wereldoorlog

Aquarellen Nederlandse overlevende Dodenspoorweg online

Op de website Go2War2.nl zijn aquarellen van Fred Seiker gepubliceerd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij in Nederlands-Indië krijgsgevangenen genomen door de Japanners. Hij werd tewerkgesteld aan de Birma-Siam Spoorweg, vanwege de erbarmelijke omstandigheden waaronder de arbeiders moesten werken ook wel de “Dodenspoorweg” genoemd.

Nieuws·Politieke geschiedenis·Tweede Wereldoorlog

CDA wil opheldering over belasting pensioen oud-SS’ers

CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt heeft het idee dat veel voormalige Nederlandse SS´ers in ons land nooit belasting hebben betaald over hun Duitse oorlogspensioen. Het Kamerlid wil hier opheldering over.

Levensteken van Bernard Peters uit Bramsche aan zijn zoon Jan, ook dwangarbeider, in Braunschweig

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Te veel verdriet in voorraad

Zomer 1969. De familie Peters uit Hilversum gaat op vakantie naar Duitsland. Ze vinden in Brauschweig een school terug, waar vader Jan tijdens de oorlog heeft ‘gewoond’. Ze gaan ook naar een fabriek, de MIAG, waar een behulpzame portier een naam opzoekt in een groot boek en een adres en telefoonnummer op een briefje schrijft.

Kaart van kamp Rees, met dependances in Empel en Bienen in het boek 'De hel van Rees' van Jan Kirst (1946). Megchelen, net in Nederland, ligt op 8 kilometer afstand

Tweede Wereldoorlog

Heldenrol voor moedig Megchelen in 1944/’45

‘Vrede, vriendschap en verzoening kwamen in de plaats van vijandschap’. Hartenkreet van de dochter van een dwangarbeider in Rees in 1944/’45 tijdens de herdenking van de Kristallnacht op 9 november. Veel uitgeputte slachtoffers hebben hun leven te danken aan de inspanningen van een heel dorp, Megchelen, in de laatste oorlogsmaanden. Toen het stadje aan de Rijn zich van de oorlogsmisdaden

Nieuws·Tweede Wereldoorlog

Rotterdam herdenkt razzia van 1944

In Rotterdam is zaterdag de Razzia van Rotterdam van 1944 herdacht. Op 10 en 11 november 1944 werden ruim vijftigduizend Rotterdammers van tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd naar Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten. Het Feyenoordstadion werd door de bezetter gebruikt als een verzamelplaats vanwaar de mannen verder werden getransporteerd. Twee jaar geleden werd bij

Tweede Wereldoorlog

‘De geschiedenis die er écht toe doet’

Eind vorig jaar verscheen bij uitgeverij Aspekt het boek De toekomst heeft een lang verleden. Auteur Els Kiewik-Peters beschreef hierin een verzwegen familiegeschiedenis, over twee mannen uit Hilversum die tijdens de Tweede Wereldoorlog in nazi-Duitsland te werk werden gesteld. Televisiemaker en journalist Ad van Liempt schreef het voorwoord. Volgens hem bevat het boek een belangrijk verhaal. De geschiedenis van “koning-keizer-admiraal”

1 2 Volgende