In de omgeving van het Friese Witmarsum is een zeldzaam fragment van een Vikingzwaard uit de tiende eeuw gevonden. Het gaat om een zogenoemde ‘pommelkap’, het onderdeel dat het lemmet en het handvat van een zwaard bij elkaar houdt en voor extra balans zorgt. Het is voor het eerst dat in Nederland een dergelijk fragment van een Vikingzwaard is gevonden.
De pommelkap is gevonden door archeologieliefhebber Sander Visser uit Lelystad. In mei van dit jaar deed hij met zijn metaaldetector onderzoek op een boerenakker nabij Witmarsum. Visser herkende het object direct als een deel van een pommel, mede door de opvallende decoratie. Het object is inmiddels aangekocht door het Fries Museum.
Dr. Nelleke IJssennagger-van der Pluijm, directeur van de Fryske Akademy en expert op het gebied van Frisia en de Vikingwereld, benadrukt dat de vondst ons begrip van de Vikingtijd in Frisia verder verdiept.
Deze bijzondere vondst laat zien dat er nog veel te ontdekken valt over de Vikingtijd in Frisia, een gebied groter dan het huidige Friesland, waarover we de afgelopen jaren door onderzoek veel te weten zijn gekomen. Het versterkt ons begrip van de contacten tussen Frisia en de Vikingwereld in Scandinavië en de Britse eilanden, en biedt een nieuwe dimensie aan ons historisch inzicht, aangezien deze prachtige pommelkap een primeur in Nederland is.
Vikingnetwerken
Het onderzoek naar de pommelkap richt zich de komende tijd onder meer op de relatie met andere vondsten en op de netwerken die in de Vikingtijd door Frisia liepen. De resultaten worden naar verwachting eind 2025 gepubliceerd.
Komend voorjaar wordt de pommelkap voor het eerst tentoongesteld in de tentoonstelling over archeologische vondsten in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Hierna verhuist het object naar het Fries Museum, waar hij vervolgens permanent te bewonderen zal zijn.
