Dagelijks worden er zegswijzen en uitdrukkingen gebruikt waarvan de oorspronkelijke betekenis onbekend is. Wie denkt er bij “iemand in de luren leggen” nog aan de doeken, waarin kinderen met Engelse ziekte werden gewikkeld om het kromtrekken van armen en benen tegen te gaan?
Veel uitdrukkingen die ontleend zijn aan dergelijke voorwerpen kan men tegenwoordig alleen nog in musea bekijken. In de nieuwe rubriek Taalmuseum worden historische gebruiksvoorwerpen en praktijken gekoppeld aan Nederlandse uitdrukkingen en zegswijzen.
Er blijft teveel aan de maat en de strijkstok hangen
Verklaring: De maat is het vat waarin het koren ter verkoop gemeten werd: het halfmutsvat. Het was een strooien, houten of gietijzeren vat in de vorm van een lage cilinder, zonder oren, maar in het bovenblad een dwarslat, die in het midden van de bodem is verbonden door middel van een staafje. De strijkstok is de strekel waarmee de maat gladgestreken werd.
Er bleef echter wel eens een beetje graan aan de strijkstok hangen als het ronde stokje waarmee het bovenvlak van het graan werd glad gestreken een beetje vochtig was gemaakt. Dit gaf dan de koper de gelegenheid iets van het gewicht en dus van de prijs af te dingen.
- Lijst van historische uitdrukkingen
