Presidenten van de Verenigde Staten reizen nogal eens. Nationaal of internationaal. Van treinen of schepen wordt weinig gebruik gemaakt, maar van vliegtuigen des te meer. Twee vliegtuigen staan de president daartoe constant bij. Vliegt de president, dan wordt het toestel waarin hij vliegt de roepnaam (‘call sign’) Air Force One toegekend. Luchtverkeersleiders roepen het toestel met die naam dan ook zo op. Het is dus niet de naam van het toestel. Vliegt de president toevallig in een ander toestel van de US Air Force (USAF), van welke grootte of merk dan ook, dan wordt de roepnaam van dat vliegtuig ook Air Force One.
Hoe is het vliegtuig aan die roepnaam gekomen en welke presidentiële vliegtuigen deden dienst? Welke mogelijkheden heeft de president als opperbevelhebber tot zijn beschikking mocht hij in het buitenland verkeren en er breekt een (nucleair) gewapend conflict uit, of dit dreigt te gebeuren? In dit artikel komen historie, typen vliegtuigen en de commandoposten in de lucht aan de orde.
Het begin
In 1933 werd de Douglas Dolphin van de Amerikaanse marine ingericht voor presidentiële vluchten. Dit toestel was voorzien van een luxe bekleding voor vier passagiers en een klein apart slaapcompartiment. Het had een bereik van zo’n 1100 kilometer. Een president vloog er echter nooit in.2
In januari 1943 vond in Casablanca een ontmoeting plaats tussen de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt, een verre achterneef van Theodore, en de Britse premier Winston Churchill. Hoewel Sovjet-premier Jozef Stalin ook een uitnodiging ontving, ging hij niet omdat het Rode Leger destijds bezig was met een groot offensief tegen het Duitse leger.
Roosevelt vloog met een Pan Am Boeing 314 Clipper naar Casablanca. Omdat Duitse U-boten de Amerikaanse marine flink dwars zaten op de Atlantische Oceaan, stemden de adviseurs van Roosevelt er (met tegenzin) mee in om de president per vliegtuig te sturen. De geheime en omslachtige reis begon op 11 januari 1943. Roosevelt en zijn gevolg verlieten Florida, landden in het Caribisch gebied, vervolgden hun weg naar Brazilië en vlogen vervolgens over de Atlantische Oceaan naar Gambia en vandaar naar Casablanca, waar het gezelschap op 14 januari 1943 arriveerde.3 Roosevelt werd zo de eerste Amerikaanse president die tijdens zijn ambtsperiode vloog.
Andere wereldleiders hadden al lang vóór Roosevelt het vliegtuig gebruikt. In Duitsland vloog Adolf Hitler naar bijeenkomsten van de nazi-partij in een Junkers Ju 52. Zijn aankomst in Neurenberg in 1934 was te zien in de beroemde propagandafilm Triumph des Willens. In 1938 ging de Britse premier Neville Chamberlain met een Lockheed Electra naar München voor zijn ontmoeting met Hitler.
Vliegtuigfabrikant Douglas A.C. kreeg in 1944 opdracht een nieuwe militaire versie te bouwen. Voorwaarde was dat het toestel moest worden aangepast aan de speciale behoeften van de president. (Roosevelt’s benen waren verlamd ten gevolge van polio). Het werd een Douglas C-54C Skymaster. Dit viermotorige transportvliegtuig, gebaseerd op de civiele DC-4, had een bereik van 6.400 kilometer en kon op elk groot vliegveld ter wereld landen. Het kreeg de naam ‘The Flying White House’, maar was beter bekend onder de naam ‘Sacred Cow’ (Heilige Koe). Het vliegtuig had een vergaderruimte, een passagiershut met een toilet en een kogelvrij raam. Bijzonder was de lift waarmee de rolstoelgebonden president aan boord kon worden gebracht. Deze C-54C Skymaster werd het eerste militaire vliegtuig dat een Amerikaanse president vervoerde. Roosevelt vloog er slechts één keer mee. In februari 1945 bracht de kruiser ‘Quincy’ hem naar Malta, waar de in juni 1944 afgeleverde ‘Sacred Cow’ klaar stond voor de vlucht naar Jalta voor de conferentie aldaar met Stalin en Churchill.5
Roosevelt stierf in april 1945 en zijn opvolger, Harry S. Truman (1945-1953), maakte de eerste twee jaar veelvuldig gebruik van de ‘Skymaster’. Voor de conferentie van Potsdam in juli 1945 maakte Truman zijn transatlantische oversteek met de kruiser ‘ Augusta’ en vloog met de ‘Sacred Cow’ van Antwerpen naar Berlijn. Churchill vloog ook. Stalin kwam met de trein. In 1943 had Stalin in een Amerikaanse C-47 gevlogen, maar dat toestel werd toen geteisterd door hevige turbulentie. Gedurende de oorlog vloog hij vervolgens niet meer.6
Rondleiding door de ‘Sacred Cow’:
https://www.youtube.com/watch?v=08IngOll0pg
Een bijzondere gebeurtenis vond plaats op 26 juli 1947. Toen ondertekende president Truman aan boord van de ‘Sacred Cow’ de National Security Act van 1947. Deze wet, die op 18 september 1947 van kracht werd, bestempelde de US Air Force (USAF) als een onafhankelijk krijgsmachtdeel, waardoor de ‘Sacred Cow’ de ‘geboorteplaats’ van de Amerikaanse luchtmacht werd.7
De C-118 Liftmaster
Truman verving in 1947 de ‘Skymaster’ door een C-118 ‘Liftmaster’, genaamd Independence, vernoemd naar zijn geboorteplaats in Missouri. Dit toestel was gebaseerd op de civiele Douglas DC-6. De ‘Independence’ was ook het eerste presidentiële vliegtuig met opvallende markeringen erop geschilderd, met een Amerikaanse zeearend op de neus.8 De C-118 beschikte over een drukcabine en een nieuw instrument: radar. Het beschikte ook over een grote passagiershut, die tot slaapkamer kon worden omgebouwd en verder nog plaats bood aan vierentwintig passagiers. De C-118 Liftmaster, had een kruissnelheid van 520 km/u en een bereik van 7.000 kilometer.
De Lockheed (Super) Constellation
In januari 1953 werd Dwight D. Eisenhower verkozen tot de 34e president van de Verenigde Staten (1953-1961). Eisenhower was zelf privé-piloot en diende tijdens de Tweede Wereldoorlog als opperbevelhebber van de Amerikaanse troepen in Europa. De nieuwe president koos voor een nieuw vliegtuig, de Lockheed (Super) Constellation, als militaire variant C-121 genoemd. Eisenhower schafte er twee aan. Deze vliegtuigen werden door zijn echtgenote ‘Columbine II’ en ‘Columbine III’ genoemd, de geboorteplaats van de First Lady.9 Het vliegtuig had een topsnelheid van 600 km per uur en een bereik van circa 8500 kilometer. Tijdens het presidentschap van Eisenhower werd de term ‘Air Force One’ geïntroduceerd.
Oorsprong van de naam ‘Air Force One’
“Er zijn ongeveer zes verschillende variaties”, zegt USAF-historicus Robert Spiers, die in 2007 onderzoek deed naar de oorsprong van de naam ‘Air Force One’. In de jaren vijftig werd het staartnummer van een USAF-vliegtuig ook het vluchtnummer. Volgens Spiers maakte president Eisenhower op 18 mei 1954 een retourvlucht naar Charlotte in North Carolina. Met de Columbine II boven Richmond/Virginia, meldde de vlieger zich bij de verkeersleiding onder de naam Air Force 8610, de roepnaam gebaseerd op het staartnummer. Toen de verkeersleiding de oproep bevestigde, vroeg een piloot van een Eastern Air Lines-toestel, met de nummers 8610 in de roepnaam, of de verkeersleiding met hem in contact probeerde te komen. Er ontstond verwarring, waarop een aanwezige agent van de ‘Secret Service’ vond dat het vliegtuig van de president een unieke roepnaam moest krijgen. Hij regelde met onder met de Civil Aviation Authority, de USAF, de Secret Service en het Witte Huis, dat de naam ‘Air Force One’ voortaan zou worden gebruikt als roepnaam van een USAF-vliegtuig als de president aan boord was, waar ook ter wereld.10
De Air Force One is dus niet één enkel vliegtuig. Elk USAF-vliegtuig krijgt de roepnaam Air Force One zodra de president van de Verenigde Staten aan boord stapt. Totdat de president dat vliegtuig verlaat, draagt het, ongeacht de grootte, het merk en het model, die roepnaam. Wanneer het vliegtuig de vice-president van de Verenigde Staten aan boord heeft, is de roepnaam ‘Air Force Two’.
Er zijn twee identieke vliegtuigen om deze rol te vervullen. Mocht er een in onderhoud zijn, of door de vice-president worden gebruikt, dan staat het tweede vliegtuig voortdurend paraat voor de president
De Boeing 707-320B
De Lockheed (Super) Constellation was een strak en elegant toestel, maar werd aangedreven door propellers. Russische regeringsfunctionarissen vlogen eind jaren vijftig al met modernere vliegtuigen. Het Witte Huis wilde niet achterblijven en bestelde drie straalvliegtuigen. Tijdens het presidentschap van Kennedy werd op 10 oktober 1962 een sterk aangepast civiel passagiersvliegtuig 707-320B, met de USAF-roepnaam SAM 26000 afgeleverd.11Telkens wanneer de president aan boord van het vliegtuig was, veranderde de roepnaam in ‘Air Force One’.
Tijdens zijn zesendertigjarige vliegcarrière vervoerde het toestel de presidenten Kennedy, Johnson, Nixon, Ford, Carter, Reagan, George H.W. Bush en Clinton. Het speelde een belangrijke rol in de Amerikaanse presidentiële, politieke en diplomatieke geschiedenis en blijft een belangrijk nationaal symbool uit de Koude Oorlog. In juni 1963 vloog het toestel als Air Force One met president Kennedy naar West-Berlijn, waar hij de beroemde zin “Ich bin ein Berliner” uitsprak.12
Op verzoek van president Kennedy werd een nieuwe kleurstelling ontwikkeld door First Lady Jacqueline Kennedy en de industrieel ontwerper Raymond Loewy, beroemd vanwege het ontwerpen van alles, “van scheermessen tot spoorwegen” (de Coca-Cola-fles, de logo’s van Shell en Exxon, enz.). Naast de levendige blauwe en witte kleuren waren de woorden ‘United States of America’ langs de romp aangebracht en werd een Amerikaanse vlag op de staart geplaatst als zichtbaar symbool van Amerikaans prestige.
In december 1972 werd de SAM 26000 het reservevliegtuig van de president toen de USAF een andere Boeing 707 met roepnaam SAM 27000 aanschafte. De SAM 26000 bleef echter op belangrijke missies vliegen, ook met de president.13
Binnenin beschikte het vliegtuig over diverse luxe voorzieningen, waaronder een passagiershut met slaapplaatsen voor de president en echtgenote en luxe stoelen voor maximaal vijftig extra passagiers. Dankzij moderne communicatiemiddelen konden de president en zijn staf overal ter wereld beveiligde telefoongesprekken voeren. Door de keuken van het vliegtuig konden verse maaltijden worden bereid.
De SAM 26000 als Air Force One is nauw verbonden met een van de grootste tragedies van het land. Op 22 november 1963 werd president Kennedy in Dallas, Texas vermoord. Uren later werd vice-president Lyndon B. Johnson aan boord van SAM 26000, als verlengstuk van het Witte Huis beëdigd als nieuwe president. Het vliegtuig vervoerde als Air Force One het lichaam van Kennedy en president Johnson terug naar Washington, D.C.14
Een andere bijzondere gebeurtenis in de Verenigde Staten vond plaats in augustus 1974. President Nixon trad toen vrijwillig af en Gerald Ford volgde hem op. Na zijn ontslagaankondiging, dat de volgende dag om 12.00 uur zou ingaan, ging Nixon de volgende ochtend aan boord van het vliegtuig (op dat moment nog Air Force One) om terug te reizen naar zijn geboorteplaats Yorba Linda, Californië. Terwijl het toestel boven Missouri vloog moest voor het eerst in de geschiedenis een presidentieel vliegtuig, dat vertrok met de roepnaam Air Force One halverwege de vlucht de roepnaam wijzigen. Gerald Ford was inmiddels als president ingezworen en aan boord van de Air Force One bevond zich toen de gewone burger Nixon in plaats van president Nixon.15
President Reagan vervulde twee ambtstermijnen (1981-1989) en werd de meest frequente vlieger van de Air Force One. Reagan vloog na de inauguratie van zijn opvolger, George H.W. Bush, opnieuw aan boord van het presidentiële vliegtuig. Omdat het echter geen zittende president vervoerde, droeg het de naam SAM 27000 in plaats van Air Force One.16
Boeing 747-200B
Tijdens de ambtsperiode van Reagan werden twee presidentiële vliegtuigversies van de Boeing 747 aangeschaft. Het eerste toestel vloog als Air Force One op 6 september 1990, toen het president George Bush op een binnenlandse vlucht vervoerde. De twee toestellen zijn identiek ingerichte Boeing 747-200B’s met de USAF-aanduiding VC-25.
De belangrijkste verschillen tussen de VC-25 en de standaard Boeing 747, afgezien van het aantal vervoerde passagiers, zijn de elektronische- en communicatieapparatuur, de onafhankelijke, interne bagagelader en interne trappen voor en achter, waardoor passagiers geen mobiele trap of slurf meer nodig hebben. Het toestel parkeert dan ook nooit bij een terminal.
Het communicatiesysteem met vijfentachtig telefoons aan boord zorgt voor wereldwijde verbindingen waardoor de president zelfs in de lucht beschikbaar is voor bellen, videogesprekken, videoconferenties, het toespreken van publiek, enzovoort. Ook is apparatuur voor multifrequentieradio’s voor lucht-lucht-, lucht-grond- en satellietcommunicatie aanwezig. De latere presidenten Clinton, Bush, Obama, Trump en Biden maakten en maken nog steeds gebruik van de twee Boeing 747 vliegtuigen voor hun reizen.20,21
Veiligheidsmaatregelen
De USAF is doorgaans erg terughoudend in de informatieverschaffing over veiligheidsmaatregelen. Volgens het online-magazine Interesting Engineering lijkt het presidentiële toestel een gewone Jumbo-jet, maar niets is wat je ziet. De Air Force One is eigenlijk een vliegend fort, speciaal gebouwd voor de veiligheid van de president en is uitgerust met geavanceerde veiligheidsmaatregelen, waaronder bepantsering en raketafweersystemen. Bijzonder is de grote afstand die het kan vliegen zonder tussenstop, circa 12.000 kilometer, waardoor het met een snelheid van 1000 kilometer per uur, overal op de wereld in recordtijd naar toe kan vliegen. Zelfs tijdens het vliegen kan worden bijgetankt. Niets wordt bij een vlucht aan het toeval overgelaten. Elke reis wordt zorgvuldig en confidentieel gepland, waarbij routes en plekken voor noodlandingen (en ziekenhuizen!) vooraf worden bepaald. Bovendien krijgt het toestel een eigen vlieghoogte die tijdens de vlucht een extra beveiliging vormt, aldus het magazine.22
Het Indiase IT-bedrijf ‘Express Computer’ wist te melden dat het vliegtuig speciaal is ontworpen voor oorlogsomstandigheden. Het is zo ontworpen dat het bestand is tegen de gevolgen van een nucleaire explosie en heeft speciaal gaas op de ramen om straling te voorkomen. Ongeveer 380 kilometer bedrading ligt er in het presidentiële vliegtuig. Dit is meer dan twee keer zoveel als de bedrading in een standaard B-747. Alle bedrading is afgeschermd tegen elektromagnetische schokken door een thermonucleaire ontploffing, die elektronische signalen verstoren. Voorts zijn er tegen thermische invloeden maatregelen genomen om brand tegen te gaan. Ook weet het bedrijf te melden dat het vliegtuig beschikt over elektronische opsporing om elke vijandelijke radar te identificeren en te blokkeren. Het vliegtuig beschikt verder over een systeem dat ‘flares’ (soort brandende pijlen) afwerpt om raketten die hitte zoeken te misleiden. Ook beschikt het over een apotheek en volwaardige medische voorzieningen met een arts, die gebruikmaakt van de nieuwste medische technologie.23
Gewoonlijk wordt de Air Force One niet geëscorteerd door jachtvliegtuigen; de beveiliging wordt overgelaten aan de luchtverkeersleiding en de luchtmacht van het land waarover het vliegtuig vliegt. Maar waar ter wereld het ook naar toe vliegt, het wordt altijd vergezeld door meerdere gespecialiseerde vliegtuigen, die veelal enkele dagen eerder aankomen.
Zo bracht president Trump op 24 februari 2020 een bezoek aan India. Het blad The Times of India meldde tien dagen voor aankomst van Trump, dat de Air Force One zou worden vergezeld door zeven andere vliegtuigen, waaronder een Boeing 747, een Hercules en een C-17 Globemaster, die altijd met de president meegaan. De vrachtvliegtuigen en twee passagierstoestellen zouden eerder aankomen.24
De Hercules dient voor het transport van onder andere de begeleidende voertuigen. Het is een middelzwaar transportvliegtuig en is bedoeld voor het vervoer van militair personeel en materieel. De Hercules heeft een achterlaadklep en is daardoor voor belading op vliegvelden vrij onafhankelijk.
De C-17 Globemaster. is een belangrijk flexibel vrachtvliegtuig dat is in staat tot snelle levering van troepen en alle soorten vracht. Het vliegtuig kan diverse tactische missies uitvoeren, ambulante patiënten tijdens evacuaties vervoeren en 102 parachutisten met bepakking droppen.25 Tot de soorten vracht behoort ook de ‘Marine One’. Dit is de roepnaam voor de helikopter van het US Marine Corps als de president aan boord is: de Sikorsky VH-3D Sea King of de VH-60N Blackhawk. De Sea King kan veertien passagiers vervoeren en de Blackhawk elf.
De Blackhawk-helikopters zijn eenvoudig op te vouwen. Daardoor passen er meerdere in een C-17 Globemaster. Wanneer de president reist, zowel in eigen land als internationaal, reizen de helikopters met hem mee. De Marine One vliegt altijd in een groep met dezelfde helikopters. Eén helikopter vervoert de president, terwijl de andere dienen als misleiding. Bij het opstijgen wisselen deze helikopters regelmatig van positie om de locatie van de president niet te verraden. Elke Marine One is uitgerust met de modernste beveiliging en technologie.26
De tweede Boeing 747 waarover de ‘Times of India’ melding maakte, zal ongetwijfeld de E-4B ‘Nightwatch’ zijn geweest. De Air Force One wordt altijd vergezeld door dit toestel, een vliegend militair hoofdkwartier. Dit vliegende militaire hoofdkwartier vormt bij afwezigheid van de president in het Witte Huis, het alternatieve hoofdkwartier van waaruit bij een (kern)oorlog of een onmiddellijk op handen zijnde (kern)oorlog de president/opperbevelhebber of de minister van Defensie hun bevelen kunnen geven.
De E-4B ‘Nightwatch’
De USAF heeft kleine vloot van vier speciaal uitgeruste Boeing 747’s, de E-4B Advanced Airborne Command Post, genaamd de ‘Nightwatch’, vernoemd naar het beroemde schilderij van Rembrandt: de Nachtwacht. Deze vliegtuigen zijn militaire commandoposten in de lucht en zijn zo gebouwd dat ze de nasleep van een nucleaire explosie kunnen weerstaan. Het vlieginstrumentarium is daarom voornamelijk analoog in plaats van digitaal. Analoge apparatuur is minder gevoelig voor de elektromagnetische schokken die vrijkomen na een nucleaire explosie.27
Het vliegtuig heeft een opvallende bijnaam: Doomsday-Plane. (Doomsday is de dag des oordeels, de dag waarop volgens de grootste wereldreligies over alle mensen een oordeel geveld zal worden door God) De E-4-vloot wordt sinds 1974 ingezet, min of meer als opvolger van operatie ‘Looking Glass’ met de Boeing EC-135. Dit was sedert 1961 de codenaam voor het commando- en controlecentrum van de USAF in de lucht.
De E-4B is een gemilitariseerde versie van het commerciële lijnvliegtuig 747-200 en fungeert als vliegend operatiecentrum van de USAF. In geval van een (nucleaire) aanval, een nationale noodsituatie of vernietiging van de militaire commando-infrastructuur vormt het vliegtuig een commandocentrum om de Amerikaanse strijdkrachten aan te sturen en acties van de civiele autoriteiten te coördineren.28 Het toestel kan in theorie dagen achtereen in de lucht blijven met behulp van tankers van de USAF.29
Volgens Garrett Graff, auteur van het boek Raven Rock: The Story of the U.S. Government’s Secret Plan to Save Itself – While the Rest of Us Die vliegt de E-4B ‘Nightwatch’ met tientallen militaire analisten, strategen en verbindingsspecialisten, dit in tegenstelling tot de ceremoniële en op comfort gerichte Air Force One. De Nightwatch moet de president door de eerste dagen van een nucleaire oorlog loodsen. De vliegtuigen bevatten daartoe speciale uitrusting, zoals een acht kilometer lange sleepdraadantenne, die ervoor moet zorgen dat de president in contact blijft met nucleaire onderzeeërs, zelfs nadat de communicatie op de grond is vernietigd, zo meldt Graff.30
Tijdens de laatste decennia van de Koude Oorlog stond altijd een E-4B ‘Nightwatch’ paraat om de president met een waarschuwing van slechts vijftien minuten in de lucht te brengen. Ook tegenwoordig staat ten minste één E-4B altijd vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week paraat, waar ter wereld de president zich ook bevindt.31 De E-4B staat dan op ruime afstand verwijderd van de Air Force One. Bij een incident wil het beveiligingspersoneel niet twee doelen op dezelfde locatie moeten beschermen.32 Ook volgt bij vrijwel alle reizen van de president een klein, onherkenbaar twaalf- tot zestienpersoons passagiersvliegtuig de Air Force One, meestal een Gulfstream IV VIP-Jet, C-20C. Dit vliegtuig staat paraat op minder dan een uur vliegen om de president te evacueren.33
Volgens het magazine ‘Air Force’ beschikt ook de E-4B over elektromagnetische pulsbescherming ter ondersteuning van geavanceerde elektronica en communicatieapparatuur. Andere verbeteringen zijn onder meer afscherming tegen nucleaire en thermische effecten, alsmede een verbeterde airconditioning voor het koelen van elektrische componenten. Een modern satellietcommunicatiesysteem verbetert de wereldwijde communicatie tussen satellieten en het operatiecentrum.34,35
Alternatieve roepnamen
Wanneer de president niet in een vliegtuig van de USAF vliegt, maar van een ander krijgsmachtdeel, dan worden andere roepnamen gebruikt, zoals Army One, Coast Guard One, Marine One, Navy One en Space Force One. In de praktijk vliegen alleen de USAF en de US Marines voor de president.36 Sporadisch vliegt de president met een civiele luchtvaartmaatschappij. Het vliegtuig waarmee de president dan vliegt, krijgt van de luchtverkeersleiding de roepnaam ‘Executive One’. Wanneer niet de president, maar wel zijn familieleden aan boord zijn, dan krijgt het toestel de roepnaam ‘Executive One Foxtrot’. Als de vice-president aan boord is van een civiel toestel, dan wordt het opgeroepen met ‘Executive Two’. Indien alleen zijn familieleden aan boord zijn, wordt het ‘Executive Two Foxtrot’.37
De opvolgers
De opvolger van de Boeing 747-200B wordt de Boeing 747-8 die vermoedelijk in december 2024 wordt afgeleverd. De USAF kijkt ook verder naar een volgende generatie vliegtuigen, de supersonische. De USAF heeft drie firma’s gevraagd om plannen hiervoor te ontwikkelen. Dit vliegtuig zou de president binnen minuten in plaats van uren op zijn bestemming kunnen brengen.38
De USAF denkt ook al jaren na over een opvolger voor haar vier E-4B vliegtuigen. Boeing is niet langer kandidaat om een opvolger te ontwikkelen. Onderhandelingen over de prijs liepen stuk. Nu is alleen Sierra Nevada Corp (SNC) nog in de race voor het contract. Naar verwachting zal hier in 2024 een besluit over vallen.39
Rusland
Het Russische presidentiële vliegtuig is de TU-214 VIP. Het vliegtuig heeft een lounge, een slaapkamer met een suite doucheruimte en een woonkamer met een kantoor met zitplaatsen. De TU-214 VIP heeft een maximaal bereik van 9.200 km.
De Indiase luchtmaarschalk Anil Chopra laat in het artikel Is nuclear war coming? A close look at Doomsday planes – the presidential airborne command post, het licht schijnen over het Russische equivalent van de E-4B. Volgens Chopra is het ‘Doomsday’-vliegtuig van de Russische president een speciaal geconfigureerde Iljoesjin IL-80 ‘Maxdome’, bijgenaamd ‘Flying Kremlin’. Het is een gemodificeerd Iljoesjin IL-86 verkeersvliegtuig dat is omgebouwd tot presidentieel kantoor en tot een Airborne Command and Control Center in de lucht. Naar verluidt maakte het vliegtuig zijn eerste vlucht in 1985 en werd vanaf 1987 ingezet. Vier werden er gebouwd en drie zijn er volgens Chopra nog steeds in dienst.
De rol van het vliegtuig is vergelijkbaar met die van de USAF Boeing E-4B. Het volgende Doomsday-vliegtuig van Rusland zou de IL-96-400M zijn. Het wordt een verbeterde versie van het viermotorige civiele vliegtuig. Naar verluidt is de bouw in volle gang in Voronezh. Het vliegtuig zal een zeer krachtig zelfverdedigingsysteem hebben en zal altijd worden begeleid door luchtverdedigingsjagers. Het toestel zal waarschijnlijk rond 2026 worden ingezet.40
Noten ▼
2 – Bennett, J. A Visual History of Air Force One. In Popular Mechanics. (popularmechanics.com), 25 Mei 2016
3 – FDR becomes first president to travel by airplane on U.S. official business. In: history.com
4 – Correll, J. POTUS Flies. In: Air & Space Forces, 5 april 2019, (airandspaceforces.com)
5 – Douglas VC-54C “Sacred Cow”. In: National Museum of the United States Air Force. (nationalmuseum.af.mil)
6 – Correll, J. POTUS Flies. In: Air & Space Forces, 5 april 2019, (airandspaceforces.com)
7 – Douglas VC-54C “Sacred Cow”. In: National Museum of the United States Air Force. (nationalmuseum.af.mil). Voordien behoorden de luchtstrijdkrachten tot het leger, de US Army Air Forces (USAAF)
8 – Presidential Planes. In: Little White House. (trumanlittlewhitehouse.org)
9 – Lockheed Constellation. In: Airplanes Online (airplanes-online.com)
10 – Glover, D. How Air Force One Got Its Name. In: danny-glover.medium.com
11 – SAM staat voor Special Air Mission. 26000 was het staartnummer
12 – Boeing VC-137C SAM 26000. In: National Museum of the United States Air Force (nationalmuseum.af.mil)
13 – Boeing VC-137C SAM 26000. In: National Museum of the United States Air Force (nationalmuseum.af.mil)
14 – Boeing VC-137C SAM 26000. In: National Museum of the United States Air Force (nationalmuseum.af.mil)
15 – Air Force One: US presidential planes from 1943-1990. In: aerotime.aero
16 – Air Force One and Presidential Air Travel. In: Pieces of History, National Archives, 19 augustus 2014
17 – VC-25 – Air Force One. In: Air Force (af.mil)
18 – Mickeviciute, R. Air Force One: the name and legacy of the president’s plane.In: airtime.aero
19 – Correll, J. POTUS Flies. In: Air&Spaceforces, 5 april 2019, (airandspaceforces.com)Volgens John Correll
20 – Boeing VC-25A. In: The Aviation Zone, (theaviationzone.com), 2022
21 – Air Force One and Presidential Air Travel. In: Pieces of History, National Archives, 19 augustus 2014
22 – Air force one — all secrets you need to know. In: Interesting Engineering, 7 december 2023
23 – Udas, R. 7 Technologies That Make ‘Air Force One’ The Most Feared Non-military Aircraft In The World. In: Express Computer, 24 februari 2020. (expresscomputer.in)
24 – Trump’s Ahmedabad visit: Air Force One to be accompanied by 7 other aircraft. In: The Times of India, 14 februari 2020.
25 – C-17 Globemaster III. In: Air force. (af.mil)
26 – Marine One. In: George W. Bush Presidential Library (georgewbushlibrary.com)
27 – Saplakoglu, Y. This ‘Doomsday Plane’ Can Survive a Nuclear Attack. In: Live Science, 31 Mei 2019. (livescience.com)
28 – E-4B. In Air Force. (af.mil)
29 – Mizokami, K. Look Inside America’s Apocalypse Plane That Would Take Charge During Nuclear War. In: Popular Mechanics. (popularmechanics.co)
30 – Graff, G.M.The President’s Secret Air Force. In; politico.com
31 – E-4B. In: Air Force. (af.mil)
32 – Thompson, R. Plane at Hilo likely Bush’ Air Force One backup. In: Honolulu Star-Bulletin, (archives.starbulletin.com)
33 – Graff, G.M.The President’s Secret Air Force. In; politico.com
34 – E-34. In: military.com
35 – E-4B.In: Air force. (af.mil)
36 – Transportation of the president of the United States. In: en.wikipedia.org.
37 – Executive One. In: military-history.fandom.com
38 – Air Force One – A Complete History. In: Found & Explained. (foundandexplained.com), 20 maart 2021
39 – Boeing Out of Running to Build New Air Force ‘Doomsday Plane’. In: Defense-Aerospace. (defense-aerospace.com), 5 december 2023.
40 – Chopra, A. “Is nuclear war coming? A close look at Doomsday planes – the presidential airborne command post”. In: Firstpost, 24 oktober 2022. (firstpost.com).
