John Boyd Dunlop - Uitvinder van de rubber luchtband

De Schotse uitvinder John Boyd Dunlop werd bekend door zijn uitvinding van de rubber luchtband. Deze werd aanvankelijk veel gebruikt voor de fietsen maar later ook in de auto-industrie.

Dunlop wordt op 5 februari 1840 geboren in een boerengezin in het Schotse Dreghorn. Als de Schot negentien is studeert hij als dierenarts af aan de de universiteit van Edinburgh. Hij werkt vervolgens tien jaar als dierenarts in Edinburgh. Daarna verhuist hij naar Belfast.

In deze periode wordt er veel geëxperimenteerd met rubber. Europeanen maakten pas kennis met rubber na de veroveringen in Zuid-Amerika. Indianen in het stroomgebied van de Amazone maakten hier inkepingen in bomen om rubber op te vangen. De indianen gebruikte het rubber onder meer om schoeisel van te maken.

In Europa werden na de vondst van het rubber snel andere toepassingen bedacht. Groot probleem van rubber bleek echter, dat het in koude streken hard en brokkelig werd en tijdens een hittegolf juist zacht en kleverig. Charles Goodyear ontdekt in 1839 dat dit probleem verdwijnt als het rubber is verhit in combinatie met zwavel. Dit proces, vulkaniseren genaamd, wordt momenteel nog steeds gebruikt.

Het proces van vulkaniseren maakt het mogelijk om rubber in allerlei verschillende diktes en soepelheden te maken.

Dunlop-banden. Reclame uit ca. 1985 - cc — Dunlop-banden. Reclame uit ca. 1985 – cc

Rubber voor de fiets

Na Goodyears uitvinding worden er al snel massieve rubberen fietsbanden gemaakt. Probleem hiervan is echter dat elke oneffenheid op de weg hard aankomt bij de fietser. In 1845 wordt er al patent aangevraagd op een met lucht gevulde rubberen band. Het lucht moet dienen als ‘kussen’ voor de stoten op hobbelige wegen. Ondanks het feit dat er patent is aangevraagd ontwikkeld echter niemand een met lucht gevulde rubberen band.

John Dunlop doet dit in 1887 wel. Hij maakt dan luchtbanden voor de driewieler van zijn zoon, die met de fiets vervolgens een driewieler race won. Het eerste ontwerp van Dunlop bestond uit een rubberen binnenband die was omhuld door een linnen stof, met een buitenkant van rubber. De binnenband kon worden opgepompt met een voetbalpomp en de band werd aan het wiel bevestigd met zijstukken van de linnen stof die met rubber cement aan het wiel werden geplakt.

Patent voor John Boyd Dunlop

Dunlop vraagt in 1888 patent aan het verbeterde concept. Dunlop moest zijn patent later overigens weer intrekken omdat iemand hem in 1845 voor bleek te zijn geweest. Dunlop behield wel het patent op het luchtventiel. Door zijn toepassing werd het fietsen snel populairder. De Franse broers Michelin horen van de uitvinding en maken vervolgens luchtbanden voor auto’s. De vooruitgang van het autotijdperk wordt dan ook voor een aanzienlijk deel toegeschreven aan de uitvinding van de Schot John Boyd Dunlop, die met zijn bedrijf The Dunlop Rubber Company een van de bekendste rubberfabrikanten ter wereld werd.