Verschillende organisaties – waaronder het Contactorgaan Moslims en Overheid, het CIDI en het Nederlands Auschwitz Comité – zijn een petitie gestart voor de Nationale Dodenherdenking. De organisaties willen dat het memorandum van het Nationaal Comité 4 en 5 mei wordt aangepast en dat daarin expliciet wordt gezegd dat tijdens de herdenking slachtoffers centraal staan en niet daders.
De indieners van de petitie vinden dat de slachtoffers herdacht moeten worden en niet daders:
“Verzoenen is een daad van levenden, de doden kunnen het niet meer. Het is niet mogelijk het namens de doden te doen, daarom ook is verzoenen met de gesneuvelde daders van toen niet mogelijk. Dat maakt de vraag urgent: wie herdenken we op 4 mei? Het antwoord op die vraag is: de slachtoffers niet de daders.”
In de petitie wordt opgesomd wie volgens de ondertekenaars slachtoffer zijn. Dat zijn personen afkomstig uit of woonachtig in het Koninkrijk der Nederlanden, die:
- in de Tweede Wereldoorlog werden vermoord in de Nazi – vernietigingskampen, slachtoffers van genocide als gevolg van racisme en discriminatie;
- in WO II stierven in Japanse internerings- of krijgsgevangenkampen;
- in WO II ter dood werden veroordeeld vanwege het verzet;
- in WO II als militair of koopvaardijpersoneel het leven lieten;
- in WO II stierven bij bombardementen, door honger, uitputting of anderszins.
Daarnaast worden als het aan de organisaties ligt mensen herdacht die het leven verloren ten gevolge van racisme, onrecht en onmenselijkheid. Ook Nederlanders die na de Tweede Wereldoorlog het leven lieten in oorlogssituaties en bij vredesmissies worden in de herdenking betrokken.
Het huidige memorandum van het Nationaal Comité dateert uit 2010 en luidt als volgt:
“Tijdens de Nationale Herdenking herdenken wij allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, en daarna in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.”
Als het aan de ondertekenaars van de petitie ligt wordt die tekst gewijzigd in:
“Tijdens de Nationale Herdenking herdenken wij Nederlanders of de vluchtelingen die woonden in het Koninkrijk der Nederlanden, welke in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord, gesneuveld en gestorven, waarbij Joden, Sinti en Roma als slachtoffers van de genocide expliciet worden genoemd. Wij herdenken de slachtoffers, niet de daders. Ook gedenken wij Nederlanders die na de Tweede Wereldoorlog het leven lieten in oorlogssituaties en bij vredesmissies.”
