De bonte staalkaart van de Friese mediëvistiek
Het blijft een mooie gewoonte onder vakbroeders en -zusters in de wetenschap om elkaar op belangrijke momenten in de carrière een feestbundel cadeau te doen die…
Hoe de gereformeerde kerk worstelde met toverij en bijgeloof
In de zestiende en zeventiende eeuw kende de vervolging van tovenaars, heksen en magiërs een enorme climax, al verschilde die van plaats tot plaats en van…
Congo en de vloek van de grondstoffen
In 1960 liet België een land achter dat volgens deze auteur relatief goed functioneerde, waar een soort sociale welvaartstaat was gebouwd en de mijnbouw efficiënt verliep.…
Erasmus: ‘Talent voor wetenschap, niet voor het martelaarschap’
Erasmus werd bewonderd en verguisd, maar in de laatste vijftien jaren van zijn leven ook links en rechts ingehaald door protestantse scherpslijpers als Luther en Zwingli…
Van kolen naar aardgas – De Nederlandse aardgastransitie
In 1969 reden tweeduizend kolenboeren luid toeterend door Den Haag, omdat ‘hun geduld ten einde’ was gekomen. ‘Met aardgaswarmte kolenhandel in de kou’, zo klaagde het…
Odysseus in meervoud
Het is een van de mooiste verhalen misschien wel uit de westerse literatuur. Als de Griekse held Odysseus op zijn terugreis naar Ithaka met zijn mannen…
De zin van het Duitse verzet tegen Hitler
Niet alle Duitsers vormden ten tijde van het Derde Rijk een kudde schapen die zich gedwee naar de ondergang liet leiden door de Führer. Tal van…
De middeleeuwse angst voor het hemelse gerecht
Voor de Europese mens in de middeleeuwen stond het leven in het teken van de bijna onmogelijke opgave om op het juiste moment gereed te zijn…
Hoe de SD afrekende met de bende van Oldekerk
In de nazomer van 1944 werd de Groningse regio Oldekerk geplaagd door een serie gewapende roofovervallen op welgestelde landbouwers en veehouders. De overvallers deden zich voor…
De militaire en wetenschappelijke expedities door Johan Maurits van Nassau in Brazilië
Johan Maurits van Nassau-Siegen voerde het bewind over de kolonie van de West-Indische Compagnie (WIC) in Noordoost-Brazilië. Tussen 1637 en 1644 breidde hij het compagniesgebied uit…
Wee de bloedstad
Historicus Daan Nijssen biedt in zijn boek 'Het wereldrijk van het tweestromenland' een overzicht van de opkomst van Assyrië, Babylonië en Perzië. Na de veldtocht van…
Te wapen met Van Heutsz, inspirator van Soekarno
‘Een der grootsten is ons ontnomen’, kopte De Telegraaf toen Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936) was overleden. Snouck had een avontuurlijk en rijk leven geleid. Als jonge…
Rijksregent Miklos Horthy als treurig boegbeeld van het Hongarije van Victor Orban
De Hongaarse voormalige leider Miklos Horthy: oorlogsmisdadiger voor de één, icoon voor de ander, zoals voor Victor Orban. In 1993 werd zijn lichaam onder grote publieke…
Gaat in, gaat in gereed, de stoof is heet
Het middeleeuwse openbare badhuis wordt sinds de negentiende eeuw voorgesteld als bordeel, als schouwtoneel van vermeende middeleeuwse losbandigheid en seksualiteit. Fabiola van Dam laat zien dat…
Berlijn als kraamkamer van de moderne popmuziek
In de jaren ’20 stortten muzikanten in de Duitse hoofdstad zich op een heel scala aan vernieuwingen en experimenten. Daarmee zouden ze vanaf de jaren ’70…
Het streven naar een federaal Indonesië
Hoe ervoeren bestuursambtenaren die dekolonisatie? Waren ze in staat om na de vernederende ervaringen tijdens de Japanse bezetting om te schakelen naar nieuwe tijden?…
De schepping volgens Yuval Noah Harari
Een erudiet 'scheppingsverhaal' dat met vaart geschreven is, maar zonder een loopje te nemen met onzekerheden, die voor zo’n lange periode onvermijdelijk opduiken.…
Komisch bedoeld antisemitisme (1830-1930)
Tussen 1830 en 1930 circuleerden in Nederland zo’n honderd verhalen waarin vertellers de draak staken met de Joodse minderheid in vooral Amsterdam.…
Volg Historiek op WhatsApp