Keizer Wilhelm II, een ‘Prins van Oranje’

Tijdens zijn ballingschap moest de laatste Duitse keizer, Wilhelm II, het doen met het ‘schamele’ Huis Doorn. Vanaf morgen is hij weer te vinden in een echt paleis. De keizer is namelijk het stralende middelpunt van een tentoonstelling in Paleis Het Loo in Apeldoorn. Titel van de tentoonstelling: Der Kaiser! Glorie & Ondergang van keizer Wilhelm II.

Wilhelm II is de geschiedenisboeken ingegaan als de laatste keizer in Europa. De expositie belicht zijn roerige leven, van gloriejaren tot troonsafstand. De tentoonstelling komt tot stand in nauwe samenwerking met Huis Doorn en is opgebouwd rond collectiestukken uit dit museum.

‘Prins van Oranje’

Al bij zijn geboorte was Wilhelm II (1859-1941) voorbestemd om heerser te worden van het steeds machtiger wordende Duitse Rijk. Het leven aan het hof van de keizer was keizerlijk-uitbundig; grootse feesten wisselden elkaar af met militaire parades. De keizer was trots op zijn afstamming van stadhouder Frederik Hendrik, hij mocht zich ‘Prins van Oranje’ noemen.

Wilhelm II en koningin Wilhelmina brachten elkaar over en weer officiële en informele bezoeken. In 1914 stortte hij zich vol overgave in de Eerste Wereldoorlog, maar het einde van die oorlog betekende ook het einde van zijn keizerrijk. Hij kreeg asiel in het neutraal gebleven Nederland en vestigde zich op het Utrechtse Huis Doorn, waar hij verbleef tot aan zijn dood in 1941.

Bredere context

Het accent in de tentoonstelling ‘Der Kaiser!’ ligt niet alleen op de keizerlijke glans, zoals de parade-uniformen, maar ook op de persoonlijke eigendommen die de ex-keizer mee naar Nederland nam: de geschenken van zijn grootmoeder koningin Victoria van Engeland, zijn reissouvenirs, oorlogsdagboekjes en het speciaal voor hem vervaardigde eetgerei, vanwege een verlamde linkerarm.

Hoogtepunt in de expositie is de dinertafel zoals deze eruit zag tijdens het galadiner, dat de keizer en zijn vrouw Auguste Victoria in 1913 in Berlijn gaven ter gelegenheid van het huwelijk van hun dochter.

Diner t.g.v. het huwelijk van de dochter van keizer Wilhelm II - 1913, J. Matania. Foto Huis Doorn — Diner t.g.v. het huwelijk van de dochter van keizer Wilhelm II – 1913, J. Matania. Foto Huis Doorn

In Huis Doorn staat het verblijf van keizer Wilhelm II in Nederland centraal, de periode 1918-1941. Dankzij de samenwerking tussen de twee musea wordt met de expositie ‘Der Kaiser!’ het levensverhaal van Wilhelm II nu in bredere context verteld. Voor leerlingen uit het voortgezet onderwijs is er een speciaal lesprogramma ontwikkeld over de Duitse keizer.

Der Kaiser! Glorie & Ondergang van keizer Wilhelm II loopt van 11 november 2015 t/m 28 februari 2016