Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 25 | Signalementen week 27 >>>

Selectie week 26

De geschiedenis van de Nederlandse slavernij in een…

Het woord ‘slavernij’ roept vandaag de dag bij iedereen in het Westen gevoelens van ontzetting en schaamte op. Het is een instituut waarvan we al meer dan een eeuw geleden met trots afscheid hebben genomen. In De geschiedenis van de Nederlandse slavernij in een notendop geeft Piet Emmer een analyse van de slavernij in de Europese koloniën in Noord- en Zuid-Amerika en Zuid-Afrika. Hij beschrijft hoe het instituut van de slavernij is ontstaan, wie slaaf werd en waarom West-Europa vanaf 1350 geen slavernij meer kende en tot een vreemde enclave zonder slavenmarkten was geworden in een wereld vol slavernij.
De Lockheed-affaire
De beruchte Lockheed-affaire bracht in de jaren zeventig de regeringen van de Verenigde Staten, een aantal West-Europese landen, Azië en het Midden-Oosten in de grootst mogelijke verlegenheid. Ook in Nederland veroorzaakte ‘Lockheed’ enorme beroering toen aan het licht kwam dat nota bene ‘onze eigen’ prins Bernhard zich had laten omkopen. Zo ontving hij begin jaren zestig 1,1 miljoen US-dollar aan steekpenningen van vliegtuigbouwer Lockheed. In 1974 verlangde Bernhard opnieuw een grote som geld, deze keer als Nederland zou overgaan tot de aankoop van de Lockheed P-3 Orion patrouillevliegtuigen.
Bespreking: De geldjacht van prins Bernhard
Geschiedenis van Nederland in 27 plekken

Als je Nederland met dezelfde nieuwsgierige blik bekijkt als een onbekende bestemming, kun je een compleet nieuwe wereld ontdekken. Met die visie trekt historicus Aart Aarsbergen door eigen land en voert ons kriskras langs bekende en minder bekende plaatsen van herinnering. Van de vindplaats van het meisje van Yde in Drenthe en het industriële Sphinxkwartier in Maastricht tot de plek in Amsterdam waar de klimaatmars plaatsvond.
Als hoofdredacteur van de Nederlandse National Geographic maakte Aart talloze reportages over bijzondere plekken op de wereld.
Fragment: ‘Woodstock aan de Maas’
Maria
Het is zeldzaam dat een protestants theoloog over Maria schrijft. ‘Maria staat in een rij van sterke bijbelse vrouwen die laten zien dat de kerk niet zonder de vrouwelijke stem kan,’ aldus Huijgen. ‘Maria’ van Arnold Huijgen is een theologisch werk over de bijbelse figuur Maria en beschrijft haar vanuit verschillende invalshoeken. Maria is een voorbeeld van geloof en vertrouwen. Wie naar haar kijkt, wordt bemoedigd. Dit boek gaat terug naar de Bijbel om Maria opnieuw in beeld te krijgen als Joods meisje, moeder van de verlosser en moeder van de gelovigen.
Mathieu van der Poel

Zet Mathieu van der Poel (1995) op een fiets en hij wint, met een uitroepteken. Op jonge leeftijd wint hij de Amstel Gold Race, de Ronde van Vlaanderen en de Strade Bianche, ook wordt hij vier keer wereldkampioen in het veldrijden. Ongeëvenaard in zijn talent, met de weergaloze wielergenen van vader Adrie en opa Poulidor. Mathieu vliegt, vlucht en verbaast. En doet vooral zijn eigen ding. Hij stelt voorop wat er in de wielersport nogal eens ontbrak: plezier. Wat maakt hem tot de wielrenner die hij geworden is? In dit boek verklaart journalist Mark de Bruijn het fenomeen MvdP. Hoe word je van bejubeld talent een groot kampioen?
Pionier van het verzet

Al vroeg in de jaren dertig zag Sybrand Marinus van Haersma Buma de gevaren van het nationaalsocialisme. Toen Hitlers leger in 1940 Nederland binnenviel, was het voor ‘Inus’ Buma klip en klaar: hij zou de bezetter tegenwerken. Buma was medeoprichter van het Legioen Oud-Frontstrijders en bevriend met verzetsman Pim Boellaard. Hij organiseerde ondergrondse activiteiten en legde een netwerk van onderduikadressen aan. Pionier van het verzet beschrijft het korte leven van een van de weinige Nederlandse burgemeesters die de Duitse overheersers unverfroren recht in de ogen durfde te kijken.
Reuzenarbeid

Reuzenarbeid brengt op unieke wijze de geschiedenis van de bouw van het moderne Nederland in de periode 1861 – 1918 in beeld d.m.v. de vroegste foto’s van Nederlandse infrastructuur in aanbouw. Reuzenarbeid brengt de geschiedenis van de bouw van het moderne Nederland in de periode 1861 – 1918 in beeld. Door grote investeringen in waterbouw en infrastructuur brak een periode van economische bloei aan. Nederland werd klaar gemaakt voor een nieuwe tijd. Overal in het land gonsde het van de bouwactiviteiten. Er kwamen nieuwe kanalen, spoorwegen, sluizen en bruggen tot stand. De aanleg van het Noordzeekanaal verbond Amsterdam rechtstreeks met de zee.
Verleden van Nederland

In ‘Verleden van Nederland’ vertellen vijf tophistorici het verhaal van Nederland van de prehistorie tot aan de coronacrisis op eigentijdse wijze. ‘Verleden van Nederland’ verschijnt in geheel vernieuwde heruitgave. Over het verleden stelt iedere generatie andere vragen. Iedere generatie verwerft nieuwe inzichten. ‘Verleden van Nederland’ is een geschiedenis voor liefhebbers en professionals, passend bij de eenentwintigste eeuw. Het is het verhaal van de prehistorie tot en met de coronacrisis, van de Tachtigjarige Oorlog tot en met de opkomst van de verzorgingsstaat, van Rembrandt tot en met Karel Appel.
Fragment: Het vroegste verleden van Nederland
Benedetta

Benedetta is het verhaal van zuster Benedetta Carlini, abdis van de nonnen theatinessen van Pescia bij Florence, aan het begin van de zeventiende eeuw. Op 23-jarige leeftijd begon zij erotisch-religieuze visioenen te krijgen die gepaard gingen met hevige lichamelijke pijnen. Een jonge non, Bartolomea Crivelli, werd aangesteld om haar bij te staan. Na een paar jaar werden de kerkelijke autoriteiten achterdochtig en stelden een onderzoek in. Hieruit bleek dat de twee vrouwen al jaren een seksuele verhouding hadden. Benedetta beschrijft die verhouding en de onvermijdelijke gevolgen ervan. Het boek werpt tevens licht op de mogelijkheden die vrouwen in de Renaissance hadden ten aanzien van hun ambities, hun verhouding tot elkaar en tot de autoriteiten.
De geheime oorsprong (roman)

Wanneer de Franse verzamelaar Nicolas Dampierre in ‘De geheime oorsprong’ van Tom Vanderlaken op een geheimzinnige code stuit die te maken heeft met de verdwenen oertekst van het scheppingsverhaal, gaat hij onverwijld op onderzoek uit. Hij ontmoet de Italiaanse journaliste Gina Chimanti, die een artikel wil schrijven over de illegale handel in oudheden. Het tweetal wordt tijdens hun bloedstollende queeste, die over drie continenten voert, tegengewerkt door een machtige organisatie die banden blijkt te hebben met de Orde van Malta en het Vaticaan. Ze komen steeds dichter bij de sleutel, maar ze zijn er nog lang niet…