Redactie
Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 2 | Signalementen week 4 >>>
Selectie week 3
Atlas van de Homo Sapiens
Deze atlas laat op tal van fraaie kaarten zien hoe de Homo sapiens zich over de aarde verspreidde. We zien en lezen hoe onze voorouders samenleefden met de Neanderthalers, de Denisova-mens en de Floresmens. Ook zien we waar en wanneer de verschillende talen ontstonden en waar de domesticatie van dieren en de landbouw begon.
De bolle Gogh
Opgegroeid in een welgesteld Wassenaars milieu, ontwikkelde Theo van Gogh zich in korte tijd tot de meest controversiële opiniemaker van Nederland. Als cineast, columnist en ‘predikant van de nihilistische gemeente’ stond hij garant voor tumult. Hij bespotte de exploitatie van (oorlogs)leed en bestempelde de islam tot een bedreiging van de vrije westerse waarden. De belediging had hij tot kunst verheven.
De Duitse landen
Een politiek- en cultuurhistorisch overzicht
Vanaf de Middeleeuwen hebben verschillende Duits sprekende volken in het midden van Europa gewoond – hoe hebben deze groepen zich politiek en cultureel ontwikkeld? De Duitse Landen neemt de lezer mee langs de Duitse geschiedenis, de grote invloed van Duitsers op andere Europese landen, en hun politieke verdeeldheid en versnippering die alleen maar dreigde te verergeren toen nationale staten elders in Europa opkwamen.
De kolonie mept terug
Over witte arrogantie en voortschrijdend inzicht: een denkoefening en leesreis
De wonden geslagen door gedwongen verplaatsing, westerse expansiedrift en de verdeel-en-heerspolitiek zijn nog niet geheeld. Europa ligt onder de loep, het door de witte macht gedicteerde wereldbeeld kantelt en de nazaten van de gekoloniseerden verheffen hun stem. Adriaan van Dis – geboren in een Indisch milieu – volgt al jaren het postkoloniale debat in binnen- en buitenland. Een lees- en denkervaring die hem uiteindelijk aanspoorde anders naar deze tijd te kijken.
De Nakba
De etnische zuivering van Palestina
In 2023 is het 75 jaar geleden dat de staat Israël uitgeroepen werd. In ‘De Nakba’ vertelt Ilan Pappe hoe de Arabisch-Israëlische Oorlog, in het Arabisch de Nakba (ramp) genoemd, leidde tot een van de grootste gedwongen migraties uit de moderne geschiedenis. Circa een miljoen mensen werden uit hun huizen verdreven, Palestijnse dorpen werden verwoest, burgers werden vermoord.
De wiegjes van Lebensborn
Seksualiteit, voortplanting en kinderroof in het Derde Rijk
Heinrich Himmler, een voormalige kippenkweker, is ervan overtuigd dat je het mensenras even goed kunt veredelen als dieren- en plantensoorten. De eugenetica of het idee van de selectieve voortplanting – enkel de gezondste en begaafdste mensen – is op dat ogenblik wijd verspreid. Himmler wil niets minder dan een Nieuwe Mens scheppen. Hij spoort zijn SS’ers aan om zoveel mogelijk kinderen te verwekken bij speciaal daarvoor geselecteerde, ‘raszuivere’ Arische vrouwen. Daartoe richt hij Lebensborn op, een SS-netwerk van kraaminrichtingen en kinderdagverblijven.Bespreking: Kinderen voor Führer en vaderland
Heksenjacht
Een geschiedenis over angst, repressie en vrouwenhaat
In Heksenjacht onderzoekt Harrison in zijn kenmerkende stijl de volledige geschiedenis van heksen, hekserij en heksenvervolging. Van de toverij van de oudste oudheid, met een focus op de heksenjachten van de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw, tot aan een conceptualisatie van heksen in de twintigste en eenentwintigste eeuw.Fragment: De grote Vlaamse heksenjachten
Einddoel Witte Huis
Hoe de Amerikanen hun president kiezen
Elke vier jaar gaan de Amerikanen naar de stembus om de president te kiezen. Maar hoe verlopen die verkiezingen precies? Door middel van talloze historische anekdotes en met oog voor grappige details legt Amerikanist en tv-commentator Koen Petersen het proces helder uit.
Geert Wilders
De wreker
Op 22 november 2023 werd de PVV van Geert Wilders, tot verbazing van zijn vrienden en tot afgrijzen van zijn vijanden, met 37 zetels de grootste politieke partij van Nederland. Geert Wilders. De wreker leest als een politieke thriller, maar is in werkelijkheid een nauwkeurige en goed gedocumenteerde beschrijving van zijn politieke carrière.Bespreking: De mogelijke waarheid over Geert Wilders
Het mysterie van de verdwenen ridderromans
Hoeveel middeleeuwse ridderverhalen zijn er verloren gegaan sinds ze werden neergeschreven? En kun je het verdwijnen van verhalen vergelijken met het uitsterven van diersoorten? Verrassend genoeg is het antwoord op die laatste vraag positief. In dit essay laten Mike Kestemont en Folgert Karsdorp zien hoe ecologie en statistiek kunnen helpen om een schatting te maken van het aantal verdwenen ridderromans.
Het weefgetouw van de tijd
Tussen stabiliteit en wentelingen van de Middellandse Zee tot China
Eeuwenlang bevond het Grotere Midden-Oosten – het enorme gebied tussen het Middellandse Zeegebied en China dat grote delen van de Arabische wereld, Noord-Afrika en Azië omvat – zich op het kruispunt van wereldwijde imperialistische ambities. Maar sinds het uiteenvallen van de grote rijken in de twintigste eeuw zijn de postkoloniale staten in dit gebied op zoek naar stabiliteit. Ondertussen voerden machtsvacuüms, leiderschapskwesties en grensconflicten er de boventoon.
