//

Mijnheer Prikkebeen, het eerste Nederlandse stripverhaal (1858)

Mijnheer Prikkebeen wordt algemeen beschouwd als het eerste Nederlandse stripverhaal. Het is een bewerking van een verhaal van de Zwitserse auteur Rodolphe Töpffer (1799-1846), Histoire de Monsieur Cryptogame. Prikkebeen probeert zijn tirannieke zuster Ursula te ontvluchten, maar loopt haar steeds weer tegen het lijf. Als hij schipbreuk lijdt en door een walvis wordt opgeslokt, ontmoet hij Pieternel, met wie hij

/

Tweelingband, ca. 1725

Deze zogenaamde ‘tweelingband’ bestaat uit twee ruggen, die één plat gemeen hebben. Dit technische hoogstandje, in combinatie met een zeer uitvoerige decoratie, maken van dit bandje een zeer opmerkelijk stuk. De stempeling is uitgevoerd in zilver dat in de loop der tijd zwart geoxideerd is en bestaat uit diverse ornamenten, vogels en bloemen. Centraal op de platten staan de figuren

/

Kroniek van Vlaanderen (ca. 1500-1510)

Expositie Topstukken KB Dit handschrift werd in het begin van de zestiende eeuw geschreven in West-Vlaanderen. Het bevat een bewerking van de Excellente cronike van Vlaenderen van Anthonis de Roovere (ca. 1430-1482). Het boek beschrijft de periode vanaf 621 en is uitgebreid tot met het jaar 1494. De afbeelding toont Ydonea, de dochter van de zevende-eeuwse Frankische koning Clotharius I.

/

Album amicorum van Jacoba Cornelia Bolten (1787-1859)

Deze penseeltekening van een landschap met drie reizigers werd door E. de Man gemaakt in het album amicorum (vriendenboek) van Jacoba Cornelia Bolten. Het is geen gebonden boekje, maar een verzameling losse bijdragen. Anders dan in de achttiende eeuw was het negentiende-eeuwse album in de eerste plaats een vrouwenzaak. Doorgaans zijn het kleine doosjes in boekvorm waarin op losse blaadjes

////

Beschrijvingen van reizen door Duitsland, Turkije, Italië en Frankrijk; 1764-1769

Joan Raye van Breukelerwaert Eerste kwart 19de eeuw Joan Raye van Breukelerwaert (1737-1823) werd in Suriname geboren als zoon van de gouverneur-generaal van de kolonie. Op jonge leeftijd werd hij naar Nederland gestuurd. Na een studie rechten in Leiden vertrok hij in 1764 naar Constantinopel om daar als diplomaat te gaan werken bij de Ambassade van de Verheven Porte, de

///

Jan Huyghen van Linschoten, Itinerario (1596)

Jan Huyghen van Linschoten uit Enkhuizen neemt in 1583 dienst bij de Portugese vloot en verblijft tot 1589 te Goa in Voor-Indie, het huidige India. Na terugkeer werkt hij zijn aantekeningen uit tot een aantal rijk geïllustreerde boeken, waaronder ‘Reys-gheschrift vande navigatien der Portugaloysers in Orienten’ (1595) en de – in de Expositie Topstukken getoonde – ‘Itinerario, voyage ofte schipvaert’.

//

Maart 1815: Proclamatie Willem I

In maart 1815 sprak Willem I een proclamatie uit over het nieuwe koninkrijk van Nederland en België. Dat koninkrijk was ingesteld door het Congres van Wenen. De Europese mogendheden vonden dat ten noorden van Frankrijk een sterke bufferstaat moest bestaan. Na de Napoleontische oorlogen wilden zij het agressieve Frankrijk kunnen beteugelen. Willem I kon zich er goed in vinden. Eindelijk

//

Grote vraag naar compact disc

In februari 1983 waren de compact discs of cd’s op de markt gekomen. Eerst was er een beperkt aanbod en was de cd duur: 39,90 gulden per schijfje, twee keer zo duur als een langspeelplaat. Zo kwam er een geluidsdrager bij, naast de plaat (LP of elpee), het cassettebandje en de ‘grote tape of geluidsband’. De cd was heel populair,

//

De Elfstedentocht van 1929

In 1929 werd weer een Elfstedentocht verreden. Het evenement, ook wel ‘de tocht der tochten’ geheten, beleefde zijn vierde officiële editie. Iedere winter wordt het spannend, zeker wanneer er een vorstperiode aanbreekt, of het genoeg vriest om de vereiste dikte van het ijs te krijgen. In de praktijk valt dat mee (of tegen), want Nederland kent milde winters, zodat een

Vierde Elfstedentocht
/

Vroege kleurendruk, 1694-1697

Expositie Topstukken KB Het Admirandorum quadruplex spectaculum (viervoudig schouwspel van wonderen) is een verzameling van 71 gravures van de Nijmeegse kunstenaar Johannes van Call (1656-1722). In vier onderdelen trekken de belangrijkste plaatsen aan de Rijn en Het Loo, Honselaarsdijk, Den Haag en Amsterdam voorbij. De gravures zijn uitgegeven door Petrus Schenk (1660-1713), een Duitse graveur die zich in 1684 in

/

De Beatrijs, ca. 1374

Expositie Topstukken KB De non Beatrijs wordt verliefd op een mooie jongeman en verlaat haar klooster. Zeven jaar duurt haar geluk. Ze wordt door haar geliefde in de steek gelaten en leeft zeven jaren in bittere armoede. Daarna besluit ze terug te keren naar het klooster in de hoop daar weer in genade te worden aangenomen. Tot haar verwondering heeft

1915: zinloos Urker geweld

Wie de gedigitaliseerde krantencollectie van de Koninklijke Bibliotheek doorzoekt, komt soms verrassende artikelen tegen. Zo kwam ik toevallig een artikel tegen van 19 oktober 1915, uit De Tijd: godsdienstig-staatkundig dagblad, waarin alle vooroordelen over mensen uit Urk bevestigd worden.