De Koninklijke Bibliotheek in Den Haag heeft een bijzonder middeleeuws handschrift uit Zwolle aangekocht. Het gaat om een verlucht (met de hand geïllustreerd) getijdenboek uit de periode ca. 1450-1470.
François Hemsterhuis, ook wel de ‘Bataafse Socrates’ genoemd, wordt beschouwd als een van de belangrijkste filosofen uit de Nederlandse geschiedenis. Hij beïnvloedde onder meer Duitse denkers als Goethe, Herder en Jacobi.
Waar het boek is gemaakt, kunnen we vaststellen dankzij de bloemrijke decoratie: die is kenmerkend voor Leidse getijdenboeken uit het vierde kwart van de vijftiende eeuw.
Net als veel andere steden beschikte Weesp sinds de zestiende eeuw over een min of meer openbare bibliotheek, waarin de boeken in kasten of op lectrijnen stonden, kerkbankachtige constructies met een zitbank ervoor.
Het maken van marmerpapier vereist een grote technische vaardigheid. In een lage bak gevuld met een aftreksel van bepaalde planten, zoals Iers mos, worden oplossingen van kleurstoffen gesprenkeld die op het oppervlak blijven drijven.
Sinds 1881 bestaat telefonie in Nederland. Rond 1900 had ongeveer 1 procent van de huishoudens een lokale telefoonaansluiting, dus om in de eigen woonplaats te kunnen bellen. Voor interlokale gesprekken was men meestal aangewezen op de ‘rijkstelegraafkantoren’.
Om de potentie van deze collecties maximaal te benutten en het beheer ervan efficiënt te organiseren werkt de erfgoedsector momenteel aan een landelijke digitale infrastructuur voor digitaal erfgoed.
Volwassenen zouden kinderen als twijgjes moeten buigen, betoogde Erasmus streng. Hieronymus van Alphen hoopte met zijn ‘Jantje zag eens pruimen hangen’ op sympathieke wijze hetzelfde te bereiken.
Afgelopen jaar haalden de instellingen een zogenaamde Wikipedian-in-Residence in huis. Deze moest de brug slaan tussen de collecties van de institutenen en het hergebruik hiervan op Wikipedia.
Het Haags liederenhandschrift bevat een groot aantal gedichten, liederen, raadsels en sproken (korte didactische verhaaltjes in versvorm). Het precieze aantal hangt af van de geleerde die zich er over buigt, want van sommige gedichten is het niet duidelijk waar ze ophouden.
De universiteit sluit zich daarmee aan bij een samenwerking tussen de Koninklijke Bibliotheek en Google. Deze twee partijen hebben gezamenlijk al 235.000 titels uit de collectie van de nationale bibliotheek online toegankelijk gemaakt, via Google en de online dienst Delpher.
Het is een Bijbel in vijf grote foliodelen, die de bijbeltekst geeft in het Hebreeuws en Grieks, in oude Chaldeeuwse en Syrische versies, en in het officiële kerkelijke Latijn. Daarop volgen nog wetenschappelijke verhandelingen, grammatica's, lexica, tekstuitgaven en commentaren op de bijbeltekst in de genoemde talen.
Handschriften worden vaak speciaal persoonlijk gedecoreerd voor de opdrachtgever of ‘patroon’. Soms bestelt deze een bladvullende miniatuur met een afbeelding van zichzelf, devoot knielend voor zijn favoriete heilige.
De nationale bibliotheek wordt hierdoor verantwoordelijk voor de website dbnl.org waar een collectie van ruim elfduizend gedigitaliseerde boeken en tijdschriften te vinden zijn op het gebied van Nederlandstalige literatuur, taal en cultuurgeschiedenis.
De expositie geeft een breed beeld van de vogel als onderwerp van boeken, illustraties en bandversieringen. De bezoeker maakt een rondgang langs een tiende-eeuws geïllustreerd manuscript, via bijzondere zeventiende-eeuwse wetenschappelijke uitgaven tot en met boeken over valkerij, hobbyvogels en vogels in letterkunde en gedichten.
Bijzondere vogelboeken
Joost van den Vondel is zonder twijfel de grootste Nederlandse toneelschrijver van de zeventiende eeuw, maar handschriften van hem zijn schaars. Dit is de eerste druk van een toneelstuk van Vondel waarin de meester eigenhandig regie-aanwijzingen en de rolverdeling heeft genoteerd.
Dit is een centsprent: een goedkope houtsnede ingekleurd met behulp van een sjabloon. Deze centsprent telt acht rijen van zes afbeeldingen van kermis- of circusartiesten. De voorstelling wordt geopend op het eerste plaatje: ‘Zoo vrienden komt bij’.
Deze boekband van rood fluweel en geborduurd met zilverdraad is een fraai voorbeeld van de samenwerking tussen professionele borduurwerkers (mannen!) en boekbinders.
In de expositieruimte van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag zijn vanaf woensdag weer nieuwe topstukken uit de bijzondere collecties van de bibliotheek.
De Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief stellen meer dan 2500 afbeeldingen van prenten, kaarten en tekeningen, voorzien van uitgebreide beschrijvingen, beschikbaar op Wikipedia.
Afbeeldingen komen beschikbaar via Wikipedia
Het verhaalt over een bezoek van Amsterdammers, Arend Pieter Gijsen en Meeuwes, Jaap en Leen, aan de kermis te Vinkeveen. Het loopt uit op een vechtpartij.
Aan de hand van Nederlandse kranten en weekbladen van toen belicht het NIOD gebeurtenissen over de hele wereld die – op de dag van publicatie op 70 jaar WO2 – precies zeventig jaar geleden plaatsvonden.