De Slag bij Waterloo is een van de belangrijkste en meest bekende veldslagen uit de moderne tijd. De slag betekende de definitieve ondergang van de Franse generaal Napoleon Bonaparte
Samenvatting, tijdlijn & gevolgen
Bij uitgeverij Kluitman verschijnt later dit jaar een historische jeugdroman van Christine Linneweever waarin het strijdros Wexy centraal staat. Wexy was het strijdpaard van prins Willem Frederik van Oranje, de latere koning Willem II.
Ooggetuige van Waterloo
De Bataafs-Franse Tijd, ook wel Bataafse Tijd of Franse Tijd genoemd, is de periode uit de vaderlandse geschiedenis waarin Nederland onder Frans gezag stond. Wat waren de belangrijkste gebeurtenissen uit deze periode? Een korte geschiedenis en tijdlijn van de Franse Tijd in de Nederlanden.
Kenmerken, tijdlijn & korte geschiedenis
In totaal zijn drie benen blootgelegd, twee rechterbenen en een linkerbeen. Op de benen zijn sporen van een zaag aangetroffen. Vermoedelijk gaat het dus om benen die moesten worden geamputeerd.
Op 18 juni 1815 was de Slag bij Waterloo. Het duurde daarna nog bijna een week voordat de belangrijkste informatie Nederland had bereikt. Een terugblik op de kranten van 19 tot en met 23 juni 1815.
De gebeurtenissen van 18 juni 1815 zijn bekend geworden als de Slag bij Waterloo. Dat klinkt vanzelfsprekend vanwege het nabijgelegen dorpje, maar toch is dat niet zo. Aanvankelijk werd namelijk ook gesproken over De Veldslag van het Schoone Verbond of La Belle Alliance.
‘De Veldslag van het Schoone Verbond’ & ‘La Belle Alliance’
In de achttiende eeuw werd het moderne kunstgebit uitgevonden in Frankrijk. Wie was de uitvinder van deze nuttige neptanden? En wat heeft de Slag bij Waterloo met kunstgebitten te maken?
“Waterlootanden” waren immens populair
Napoleon Bonaparte werd op 18 juni 1815 definitief verslagen in de Slag bij Waterloo. Deze slag had een grote impact op de Nederlanders: vrijwel iedereen had wel een bekende of een familielid die betrokken was bij de veldslag. Om die reden vond vanaf 18 juni 1816 jaarlijks een herdenk- en feestdag plaats in Nederland.
In de Franse herinnering ging de strijd bij Waterloo de geschiedenis in als een glorieuze nederlaag. De mythe verspreidde zich dat het Franse leger zich, ondanks de vernedering van het debacle, tot het bittere einde had verzet.
Ooggetuigen van Waterloo
Het Rijksmuseum bezit sinds 1898 een koppel pistolen dat mogelijk afkomstig is uit een achtergelaten reiskoets van Napoleon Bonaparte.
Na de Slag bij Waterloo stelde Krayenhoff het kistje samen met objecten die getuigen van zijn heldhaftig optreden tijdens de Slag bij Waterloo.
Veel geschiedschrijvers en kunstenaars hebben zich gewaagd aan interpretaties van de Slag bij Waterloo. De persoonlijke herinnering van oud-strijders kon op heel wat minder aandacht rekenen. De oud-strijdersportretten door de Bossche kunstschilder Petrus Marinus Slager zijn zeldzame voorbeelden van schilderijen waarin de overlevenden van de veldslag een gezicht krijgen.
De Slag bij Waterloo was voor de Prins van Oranje – ‘de held van Waterloo’ – het hoogtepunt van zijn militaire carrière. Behalve schilderijen en prenten over zijn heldendom, zijn er veel gebruiksvoorwerpen bewaard uit zijn jeugdjaren in het leger.
Ooggetuigen van Waterloo
“Op de achtergrond van het Nederlandse postzegelvel zie je het schilderij ‘De Prins van Oranje tijdens de slag bij Quatre Bras’ uit 1824 van J.W. Pieneman. Op de vijf identieke postzegels staat een portret van Prins van Oranje van Henri Philippoteaux”.
Napoleons zwaarste cavalerie bestond uit regimenten cuirassiers en carabiniers à cheval. Beide herkenbaar aan hun metalen borstplaten en helmen. De Franse kurassiers personifieerden met hun harnasoverblijfselen uit ridderlijke tijden de Franse cavalerie. Zo trokken ze in 1914 nog ten strijde.
Mans En Garde
Zaterdag en vrijdag vond de re-enactment van de slag bij Waterloo plaats. Zo’n 5.253 mannen, 973 vrouwen en kinderen en 360 paarden namen deel aan de reconstructie van een van de meest tot de verbeelding sprekende historische veldslagen uit de Europese geschiedenis. Met gevaar voor eigen leven stortte Historiek zich in het strijdgewoel.
Na de Slag bij Waterloo lag het slagveldterrein behalve met lijken en gewonden bezaaid met wapentuig en persoonlijke bezittingen van de militairen. Een bijzonder achterblijfsel, later uit de grond gehaald, is dit naamplaatje van een Nederlandse militair.
Er zijn nogal wat schilderijen waarop Napoleon zittend op een paard is afgebeeld. In 1815, tijdens de wereldberoemde Slag bij Waterloo, zagen zijn mannen hem echter minder vaak op een paard zitten dan ze gewend waren. Daar was ook wel een goede reden voor. De keizer had tijdens de slag last van aambeien.
Na de slag bij Waterloo begon de strijd om het historische gelijk. De Britten, altijd goed in het hard blazen op hun eigen loftrompet, claimden met succes de overwinning voor zichzelf. In de door hen geschreven geschiedenis is zelfs van de Pruisische bijdrage weinig overgebleven, laat staan de Nederlands-Belgische.
1865 was de laatste grote herdenking waar mensen bij aanwezig waren die de slag bewust hadden meegemaakt, niet alleen op het slagveld, maar ook in Amsterdam. Uiteraard waren er die in “angstige spanning den uitslag afwachtten”, maar hoe zat het met de mensen die op 9 oktober 1811 keizer Napoleon hadden toegejuicht toen hij Amsterdam bezocht?
Militair historicus Kees Schulten: "Die periode, met name de Slag bij Waterloo, is een onderdeel van de gezamenlijke Nederlandse en Belgische militaire geschiedenis en dan kijk ik ervan op dat de Nederlandse minister en bevelhebber dus niet zijn uitgenodigd."
