Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 48 | Signalementen week 50 >>>
Selectie week 49
De Zaak Menten, het ware verhaal Just Publishers – € 19.95
In juli 1976 kwam de Blaricumse miljonair Pieter Menten in opspraak toen hij zijn collectie kunstwerken liet veilen. Mogelijk betrof het roofkunst. Het schimmige oorlogsverleden van Menten werd aan het licht gebracht door journalist Hans Knoop en het televisieprogramma TROS Aktua. Pieter Menten zou zich in 1941 in Polen als SS’er aan ernstige oorlogsmisdaden hebben schuldig gemaakt. Juist één dag vóórdat de rijksrecherche Menten wilde arresteren vluchtte deze naar het buitenland. De zaak Menten wordt maandenlang voorpaginanieuws. Van de zaak wordt momenteel een mini-serie uitgezonden door Omroep Max.
Lees: De vuile was van Pieter Menten | Meer informatie / bestellen
De Lusitania – Erik Larson Karakter Uitgevers – € 24.99
Het ware verhaal van de scheepsramp die Amerika bij de Eerste Wereldoorlog betrok
Op 1 mei 1915, terwijl WOI zijn tiende maand in ging, was de luxe oceaanstomer Lusitania van New York onderweg naar Liverpool, met een recordaantal kinderen en peuters. Ze maakten een ontspannen indruk, ondanks dat Duitsland de zee rondom Groot-Brittannië tot een oorlogsgebied had verklaard en zelfs een advertentie in Amerikaanse kranten had laten plaatsen met een waarschuwing niet aan boord van dit soort schepen te gaan. Op 7 mei 1915 werd de Lusitania aan stuurboord geraakt door een torpedo. Binnen 18 minuten was het volledig gezonken, waarbij 1198 van de 1962 opvarenden om het leven kwamen.
Lees: Historische scheepsramp teruggebracht tot menselijke… | Meer informatie / bestellen
Gelderland grensland. 2000 jaar verdeeld en verbonden Vantilt – € 22.50
Grenzen zijn terug van weggeweest. Tegelijkertijd zijn grenzen van alle tijden. Dat wordt duidelijk als we naar Gelderland kijken. Aan het begin van onze jaartelling liep de Romeinse rijksgrens er dwars doorheen. In de middeleeuwen vormde Gelre een strategische overgangszone tussen Oost en West, later fungeerde het gebied veelvuldig als militaire buffer voor het westen van Nederland. Dit boek is rijk geïllustreerd en bevat onder meer tientallen kaarten.
Lees: Grenzen? Gelderland heeft er genoeg van | Meer informatie / bestellen
Houston Stewart Chamberlain Aspekt – € 21.95
Rassenideoloog en wegbereider van het nationaalsocialisme
Over de 19de eeuwse rassentheoreticus en wegbereider van het nationaalsocialisme Houston Stewart Chamberlain (1855-1927) verschenen nog maar weinig historische biografieën. Historicus-biograaf Pieter Jan Verstraete is de eerste die een Nederlandstalige biografie van de “gecultiveerde Engelse gentleman” brengt en toont aan dat het vooral de nazi-ideoloog Alfred Rosenberg was die Chamberlains werk na diens dood dusdanig herwerkte tot het in zijn kraam paste. Over het leven en werk van Houston Stewart Chamberlain schreef Pieter Jan Verstraete een in velerlei opzichten openbarende biografie.
Lees: Houston Stewart Chamberlain (1855-1927) | Meer informatie / bestellen
Wachten jullie op mij? Etty Hillesum in beeld Balans – € 15.00
‘Wachten jullie op mij?’ schreef Etty Hillesum op een briefkaart die uit de rijdende trein werd gegooid, toen zij op 7 september 1943 met 986 lotgenoten naar Auschwitz-Birkenau werd getransporteerd. Deze woorden zijn als titel gekozen voor een boek met foto’s van en over Etty Hillesum en haar dagboeken. De meeste van deze afbeeldingen berusten in de archieven van het Joods Historisch Museum te Amsterdam, maar ook van elders zijn foto’s afkomstig. Tegenover elke afbeelding staat een passend citaat uit Etty Hillesums nagelaten werken, niet alleen in transcriptie, maar ook in haar originele handschrift.
Meer informatie / bestellen
Johan Huizinga en de bezeten wereld ISVW – € 29.95
In de jaren dertig van de vorige eeuw werd Johan Huizinga (1872-1945) de belangrijkste publieke intellectueel in Nederland. In dit boek belicht Carla du Pree de wereldberoemde historicus en cultuurfilosoof als publieke intellectueel. De auteur plaatst Huizinga in de context van een tijd van crisis, waarin het fascisme in Europa veld won. Het boek geeft daardoor niet alleen een beeld van een nog weinig onderzochte kant van Huizinga, maar verschaft ook inzichten in het publieke debat in zijn tijd, in Nederland en in Europa. Bijna onvermijdelijk roept het associaties op met het debat over populisme en nationalisme in de huidige tijd.
Lees: Johan Huizinga en de bezeten wereld | Meer informatie / bestellen
Kanonnen voor Kruidnagelen – Jan de Lint Ad Donker – € 14.90
Op 26 augustus 1601 was Olivier van Noort de eerste Nederlander die een reis rond de wereld had gemaakt. Toen hij voet aan wal zette in Rotterdam, was de oorspronkelijke bemanning van 248 geslonken naar ongeveer 50. Bijna 200 personen keerden niet levend terug. Wie uiteindelijk wel levend terugkeerde was kapitein Pieter de Lint (ca.1568-1608) van het schip de Frederick Hendrick, die schipbreuk leed en daarna een groot avontuur beleefde in den vreemde. Jan de Lint, een verre nazaat van deze kapitein, reconstrueerde de avonturen.
Lees: De reis om de wereld van Pieter de Lint (1598-1603) | Meer informatie / bestellen
Woeste kusten. Een reis langs de randen van de Noordzee Hollandia – € 29.95
De Noordzee raakt ons allemaal. In dit boek brengt Tom Blass de vele verhalen over de Noordzee bij elkaar, in de traditie van Geert Mak en Michael Pye. De Noordzee heeft de wereld op ontelbare manieren veranderd, als speelplaats, decor van oorlogen en culturele uitwisselingsplek. Via de natuur en de taal, zeeslagen en visvangst, laat Tom Blass zien dat de Noordzee zijn geheimen niet zozeer op het water prijsgeeft, als wel aan de kusten. Gewapend met een scherpe blik en een warme jas reist Blass langs de randen van deze zee. Onderweg ontmoet hij allerlei mensen die door het lot aan de randen van de zee terecht zijn gekomen.
Meer informatie / bestellen
Mythen moet je niet geloven! Damon – € 16.90
Lang niet alle Grieken geloofden zonder meer in hun spectaculaire mythen over goden, helden en monsters. Sommige denkers wezen de traditionele verhalen af, anderen probeerden via allegorie een diepere laag onder de mythische oppervlakte te vinden. Er waren er ook die dachten dat er in mythen een historische kern was aan te wijzen, die in de loop der tijden was vervormd. Eén van deze rationaliserende benaderingen staat op naam van Palaiphatos, die stelselmatig alle bekende Griekse mythen van hun wonderlijke laag ontdeed en tot de prozaïsche realiteit reduceerde. In ‘Mythen moet je niet geloven!’ staan alle overgeleverde verklaringen van Palaiphatos, gebundeld met soortgelijke verklaringen van twee van zijn opvolgers.
Lees: Hoe leg je een mythe uit? | Meer informatie / bestellen
Terug naar Utopia Davidsfonds/Infodok – € 34.99
Geert Heymans, cultuurfilosoof, hertaalt de Latijnse tekst van More’s Utopia in Nederlands. Tussen de hoofdstukken door komen Tinneke Beeckman, Marc Buelens, Bea Cantillon, Geert Noels, Rik Torfs, Herman Van Rompuy aan het woord. Journalist Dirk Tieleman bevraagt hen over wat een boek van 500 jaar geleden vandaag kan betekenen. Elk vanuit hun eigen invalshoek denken ze na over Utopia toen en nu. Dirk Tieleman was journalist bij de VRT (Panorama, Koppen, Terzake). Hij schrijft boeken en is reisleider. Fabio Wuytack, regisseur van de documentaire Back to Utopia, sluit het boek af in een epiloog.
Meer informatie / bestellen
<<< Signalementen week 48 | Signalementen week 50 >>>
