Een nieuwsgierig genie, zo omschreef Anne Lister zichzelf. Nu staat de Engelse geboekstaafd als ‘de eerste moderne lesbienne’. Maar Anne Lister (1791-1840), ook wel bespot als Gentleman Jack, was meer dan dat: grondeigenaar, onderneemster, gewiekste zakenvrouw, reizigster, intellectueel, verwoed brieven- en dagboekschrijfster.
Wat gaat er om in het hoofd van een kunstenaar? Het is een vraag die naar boven komt als je het werk van de fin de siècle kunstenaar James Ensor (1860-1949) bekijkt. De geboren en getogen Oostendenaar, die zijn woonplaats nauwelijks uitkwam, is een van de meest bijzondere schilders die België heeft voortgebracht.
Hij was een geweldloze humanist, afstammeling van slaven, uit Afrika afkomstig. Gedreven door een sterk rechtvaardigheidsgevoel vocht hij zijn hele leven tegen onrecht en uitbuiting, in Suriname, maar ook in Nederland en stierf uiteindelijk als slachtoffer van een inhumaan politiek bewind in Europa.
Kunsthandelaren zijn de kneusjes van de kunstgeschiedenis. Hun blazoen en reputatie zijn immers niet ongeschonden. Niet onterecht. Maar hun leven is wel spannend, vindingrijk, interessant, uitdagend, besprenkeld met champagne en schoonheid, maar ook intriges en gesjoemel. Zo is het ook voor Ernest Gambart (1814-1902), geboren in Kortrijk maar een kunstspeler op de Europese en internationale markt.
In 1931 trok de Poolse journalist Kazimierz Nowak naar Afrika. Per fiets reisde hij helemaal naar het zuidelijke punt van het Afrikaanse continent. Tijdens deze barre tocht schreef hij honderden artikelen, die dankzij zijn vrouw in Poolse kranten verschenen.
We kunnen ons moeilijk voorstellen wat Isaac le Maire deed op 25 januari 1616 rond de middag. Zat hij te mijmeren in zijn bevroren warmoestuin? Als hij had geweten dat zijn oudste zoon op dat moment een ongekende doorgang naar de Zuidzee had gevonden, had hij ongetwijfeld een adrenalinestoot door zijn lichaam gevoeld.
Noem de naam Jim Thompson en in Thailand, Maleisië en Singapore weten de meeste volwassenen nog altijd over wie het gaat. De Amerikaan Jim Thompson hield zich bezig met diplomatie en inlichtingenzaken, maar hij was vooral de man die de moderne Thaise zijde-industrie tot bloei bracht. En hij was de man die in 1967 spoorloos verdween in de Cameron Highlands.
Theo Thijssen is vooral bekend geworden als letterkundige. Zijn roman Kees de jongen geldt als een van de klassiekers uit de Nederlandse literatuur. Maar Thijssen was veel meer. Hij was onder meer leerkracht, onderwijsdeskundige, vakbondsman en Tweede Kamerlid.
Jacob van Maerlant, geboren omstreeks het jaar 1230 in het Brugse Ambacht, is onze beroemdste Middelnederlandse (‘Dietse’) dichter. Hij wordt vaak beschouwd als de stamvader van de Nederlandse dichters.
Laten we wel zijn: als jouw partner de hele tijd met iedereen ruziemaakte, dan ging jij toch ook op zoek naar vertier buitenshuis? Margaretha van Bourgondië, de vrouw van Lodewijk x, deed dat in ieder geval wel – en het zou haar slecht bekomen. Niet onverwacht natuurlijk, als je man bekendstaat om zijn korte lontje.