Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

Selectie week 49

‘Joodse raden’ in West-Europa tijdens de Duitse bezetting
In de periode na de Tweede Wereldoorlog werd voornamelijk negatief geoordeeld over de rol van ‘Joodse raden’ in bezet Europa. Ze werden gezien als werktuigen in de handen van de Duitse bezetter, die hadden bijgedragen aan het maatschappelijk isoleren en deporteren van de Joden. De vertegenwoordigers van deze organisaties werden en worden vaak nog steeds beschouwd als collaborateurs.
Bespreking: Polderen tot de dood erop volgt
Bekijk boek

Amalia
The Royal Lifestyle
Amalia, The Royal Lifestyle van Justine Marcella geeft een uniek inkijkje in het leven van onze kroonprinses Amalia. Van wolk van een baby tot de bedreigingen in haar eerste studiejaar en haar coming-of-ageperiode in Spanje.
Bekijk boek

Chariots on fire, reins of power
Chariots on Fire, Reins of Power, beschrijft elitegraven uit onder meer Haren-Spaanse Steeg, Overasselt en het urnenveld van Ermelo-Groevenbeekse Heide. Deze graven bevatten bijzondere grafgiften zoals bronzen vaatwerk, paardentuig en wapens, en geven een beeld van een elitecultuur die zich in de vijfde eeuw voor Christus uitstrekte tot de noordelijke regio’s van de zogeheten La Tène-cultuur.
Artikel: Groot onderzoek naar elitegraven uit vijfde eeuw voor Christus
Bekijk boek

De eerste hippies
Bloemenkinderen van het fin de siècle
De hippierevolutie is niet begonnen in de sixties, maar al in het fin de siècle. Tussen 1900 en 1914 wemelt het in Europa van de alternatievelingen: ze trekken van stad naar stad, leven in zelfgecreëerde hippieparadijsjes, prediken de vrije seks, halen hun spirituele inzichten uit India en Tibet en experimenteren met psychedelische middelen. Het magies sentrum van de eerste hippies, Monte Verità, bevond zich in Zwitserland.
Bekijk boek

De grondleggers van de Librije in Zutphen
Een bont gezelschap in roerige tijden
Sinds het jaar 1500 heeft de Walburgiskerk in Zutphen een bibliotheek. In 1564 werd de nieuwe Librije geopend. De geschiedenis van de Librije en haar boeken is ook een geschiedenis van burgers van Zutphen die vonden dat er een openbare bibliotheek moest komen.
Bespreking: Grondleggers van de Librije in Zutphen
Bekijk boek

De logica van het landschap
Opstellen over archeologie, ecologie en geschiedenis
Fossiele eiken, veen- of bostoponiemen, Romeinse houtskoolmeilers, wildforstersgoederen, kogelpotten, relieken en bescherming van het landschap: in De logica van het landschap geven 31 artikelen samen een beeld van het brede werkterrein van de archeologie en landschapsgeschiedenis.
Bespreking: Luidklokken, spekpaters en slotheuvels
Bekijk boek

De wereld van Clovis
De val van Rome en de geboorte van het Westen
Wat gebeurt er als de wereld die mensen eeuwenlang gekend hebben voorgoed verandert? Vierhonderd jaar lang was het Romeinse Rijk de enige entiteit die heerste over West-Europa. Maar doorheen de vijfde eeuw van onze tijdsrekening verdween dat Imperium in Gallië en de Lage Landen.
Artikel: Clovis’ doopsel: startschot voor de “oudste dochter van de kerk”?
Bekijk boek

Het Englandspiel en de geheime diensten in Londen
In de nacht van 29 november 1942 sprongen twee Nederlandse geheim agenten boven Leersum uit een vliegtuig. Het plan was om namens de Britse geheime dienst verzetsgroepen te organiseren om de geallieerde troepen bij te staan tijdens de bevrijding van Nederland.
Bespreking: Spionage, geheime acties en verraad tijdens de Tweede Wereldoorlog
Bekijk boek

Het protestdecennium
Wereldwijde opstanden 2010-2020
In ‘Het protestdecennium’ vraagt Vincent Bevins zich af hoe het kan dat de vele protesten die plaatsvonden tussen 2010 en 2020 zo weinig verandering teweegbrachten. De Arabische Lente, Occupy Wallstreet, de opstanden in Oekraïne, Chili en Hong Kong: bij al deze protesten bleef een revolutie uit, en soms hadden ze zelfs het tegenovergestelde effect.
Bekijk boek

Machtsovername
Hoe Hitler Duitsland in zijn greep kreeg
Timothy W. Ryback vertelt aan de hand van recent ontsloten archiefstukken en fascinerende details het opmerkelijke verhaal over hoe Hitler de democratie langs democratische weg ontmantelde. Hij werpt nieuw licht op zowel het privé- als het professionele leven van Hitler in deze chaotische, onzekere maanden vol achterkamertjespolitiek, onwaarschijnlijke bondgenootschappen, ontstellend verraad, een beroerd getimede belastingaudit en een noodlottig weekend dat onze wereld voorgoed zou veranderen.
Fragment: Hitler had hypnotiserend effect op zijn toehoorders
Bekijk boek

Moeders, mystici en maîtresses
Vrouwen in de vroege middeleeuwen
Dit boek gaat over de vroegmiddeleeuwse vrouwen die zich niet bij hun door mannen bepaalde rol neerlegden, maar een eigen lijn trokken. Zij bewezen dat de verhouding man-vrouw verre van zwart-wit is, en daarmee zijn ze nog steeds een bron van inspiratie voor vrouwen die vandaag de dag voor emancipatie strijden.
Fragment: IJslandse vrouwen waren in vroege middeleeuwen opmerkelijk trots en onafhankelijk
Bekijk boek

Ruud Lubbers
Een slag anders
Ruud Lubbers was 43 jaar toen hij in 1982 minister-president werd. Jongensachtige uitstraling, een wat wilde bos haar en in de loop van de dag ook een stoppelbaard. Getrouwd met Ria, die het hart op de tong had en regelmatig ‘de bladen’ haalde.
Bespreking: Raadselachtige Ruud – De levensbeschrijving van Lubbers
Bekijk boek

Vijanden van iedereen
De opkomst en ondergang van piraterij
Een meesterwerk over het gevaarlijke leven van piraten in de zeventiende en achttiende eeuw en hun bepalende invloed op het kolonialisme. Vijanden van iedereen is een ontdekkingsreis die de enorme en vaak miskende invloed van de piraterij op de geschiedenis onderzoekt, van hun oorsprong en wie ze precies waren tot hun dagelijks leven en hun wapenfeiten.
Fragment: Slavenhandel was lucratief voor piraten én handelaren
Bekijk boek

Vogels in de cultuur
Over naamgeving, legenden en sprookjes, voorspelling en geneeskunde
Zolang wij mensen bestaan, kennen wij aan allerlei vogels een bijzondere betekenis toe. De nachtegaal als brenger van de lente, de koekoek als waarzeggende en voorspellende vogel, de ekster als krachtige boodschapper van verandering en transformatie, bijvoorbeeld. Vogels in de cultuur gaat over onze vogels in een brede cultuurhistorische context: het staat vol met historische verhalen uit het volksgeloof, oude wetenschap, aangevuld met volkse gebruiken en citaten.
Bekijk boek

Weer en wind
De man achter de wet van Buys Ballot
Christoph Buys Ballot (1817-1890), oprichter van het KNMI, was een van ’s werelds beroemdste meteorologen. Als zoon van een rijke dominee studeerde hij in Utrecht letteren én natuurwetenschap, tot de laatste zijn volle aandacht eiste. Toen zijn materietheorie op onbegrip stuitte, nam een gefrustreerde Buys Ballot de ‘speelpop’ van de meteorologie ter hand. Met succes.
Bekijk boek