Dark
Light
Nederland en de Iraanse Revolutie van 1979
Wie vandaag de dag het nieuws over Iran leest, kan zich nauwelijks voorstellen dat de relaties tussen Nederland en Iran tot 1979 uitstekend waren. Mohammed-Reza Pahlavi, de laatste sjah van Perzië, stond hier bekend als een visionair en hervormer. Perzië werd gezien als een mythisch land met een eeuwenoude beschaving. Toen in de jaren zeventig meer bekend werd over de
Çatalhöyük, een inspirerende samenleving in Turkije
Het is een van de eerste omvangrijke nederzettingen ter wereld die werd gebouwd door mensen die nog maar kort geleden hun jacht- en verzamelverleden achter zich hadden gelaten. Het neolithische Çatalhöyük, bewoond tussen 7400 en 6200 voor Christus, kan tot achtduizend mensen hebben gehuisvest. Zij leefden in lemen huizen die zo dicht bij elkaar stonden dat de hele stad als
Bonaire, de witte hel (1650)
Bonaire was voor Nederland behalve een straf- en verbanningskolonie een belangrijk verversingsstation en zoutleverancier. Honderden slaafgemaakte Afrikanen moesten hier dwangarbeid verrichten op de natuurlijke zoutpannen. Velen kregen lichamelijke klachten van het werken in ‘de witte hel’.
Toffe jongens: seks in de jaren ’60 en ’70
H.L. Batenburg stond in zijn bekende 'Boek voor verloofden en jonggehuwden' onder meer stil bij het voorspel en het ‘huwelijkse mingenot’. Als je als man klaarkwam, had je volgens hem ‘teelvocht uitgeworpen’ en ‘de vrucht in de haven des levens neergelegd’. Men kon zich verder het beste aan het mingenot overgeven wanneer er een noordenwind waaide.
Klein warkruid – Een soort bloeddorstige spaghetti
Moeten planten per se mooi zijn? Soms lijkt het er wel op. Voldoet iets niet aan ons schoonheidsideaal, dan wordt er al snel denigrerend over gepraat. Met een beetje pech krijgt een soort zelfs het stempel onkruid. Maar er zijn ook planten die bijna hun best lijken te doen om uit de smaak te vallen.
De geheime dienst tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog
‘De aanslagpleger was bekend bij de diensten.’ Een veelgebruikt zinnetje in nieuwsberichten over terrorisme, maar ook een zinnetje dat veel vragen oproept. Welke diensten dan? Wat weten die diensten precies? En welke 'diensten' kenden Nederland eigenlijk ten tijde van de Eerste en Tweede Wereldoorlog?
Klimaatverandering bedreigde leven op aarde meer dan eens
We zouden allemaal dankbaar moeten zijn voor de enorme veranderingen die het klimaat op aarde heeft ondergaan. Zouden er niet miljarden jaren zijn voorbijgegaan met intense activiteit van hemel en zon, met herhaalde inslagen van asteroïden, indrukwekkende vulkaanuitbarstingen, buitengewone atmosferische veranderingen, spectaculaire tektonische verschuivingen en voortdurende biotische aanpassingen, dan zouden we vandaag de dag niet leven.
Vlektyfus. Biografie van een bacterie
Tijdens de Tweede Wereldoorlog stierven duizenden mensen aan de vlektyfus. Niet alleen in getto’s en concentratiekampen. Naarmate de oorlog voortduurde nam ook het aantal vlektyfusinfecties in de Wehrmacht enorm toe. De behoefte aan een vaccin was dan ook groot.
De ontruiming van De Joodsche Invalide (1943)
In De Joodsche Invalide, een bekend tehuis in Amsterdam voor Joodse invaliden en ouden van dagen, voelden veel bewoners zich veilig, ook tijdens de toenemende dreiging vanuit nazi-Duitsland in de jaren dertig. Tijdens de bezetting bleek echter op dramatische wijze dat die vermeende veiligheid niets meer was dan een illusie.
Hoe verzetsman Henk Das de oorlog overleefde, maar er toch aan onderdoor ging
Na de Tweede Wereldoorlog wist niemand wat de psychische nasleep van een leven als verzetsstrijder zou zijn. Henk Das ondervond dat aan den lijve. De oorlog hield voor hem nooit op. Na de bevrijding motiveerde het verdriet om het verlies van zijn makkers hem ertoe om de weduwen en wezen van deze verzetslieden te gaan helpen. Dat kostte hem wel
‘Israël is een medicijn voor onze vergiftigde jonge zielen’
Afgeladen vol zat het Concertgebouw op zondag 16 mei 1948. Uit heel Nederland waren Joden naar de hoofdstad gekomen om samen de uitroeping van de nieuwe Joodse staat Israël te vieren. Zij werden onthaald door Joodse padvinders, die hun saluut brachten. Binnen en buiten, overal was de nieuwe blauwwitte Israëlische vlag te zien. ‘Leve de Joodse Staat’, klonk het voortdurend.
