Het Rijksmuseum gaat een permanente ruimte inrichten voor zijn collectie Islamitische kunst. De weinig bekende collectie, waaronder fragiel middeleeuws glas en tegels uit Iran, een zeldzaam mozaïekfragment uit Islamitisch Granada en kleurrijke borden uit het Turkse Iznik, wordt in twee nieuwe vitrines tentoongesteld.
Ook is een kostbaar zijdetapijt met zilver en gouddraad, geweven in de ateliers van de sjah in Isfahan aan het begin van de zeventiende eeuw, te zien. Met deze presentatie geeft het Rijksmuseum naar eigen zeggen “een aanzet tot invulling van de al veel langer gehoorde wens om meer islamitische kunst in de vaste presentaties van Nederlandse musea”.
De voor het merendeel uit Iran afkomstige collectie is sinds zaterdag te zien, op Noroez, de dag waarop in Iran de komst van de lente en het nieuwe jaar wordt gevierd.
Tapijten uit Turkije, Iran en Egypte
Hoewel Islamitische Kunst nooit een aparte verzamelafdeling is geweest in het Rijksmuseum, zijn er in de loop der tijd toch verschillende bijzondere stukken verworven. Rond 1900 werd er door het museum vooral islamitisch keramiek en textiel aangekocht als voorbeeld en inspiratie voor eigentijdse kunstenaars. Ook was er sprake van incidentele schenkingen van objecten uit het Midden-Oosten, waaronder enkele unieke tapijten uit Turkije, Iran en Egypte. Na de oorlog ontving het museum enkele grote particuliere schenkingen, in het bijzonder een collectie Oosterse tapijten (Van Aardenne) en een verzameling Islamitische keramiek (Oosterbaan-Lugt).
Het Rijksmuseum had tot in de jaren negentig van de vorige eeuw een aparte zaal met Islamitische Kunst. Na vijfentwintig jaar is de islamitische collectie nu weer opnieuw te bewonderen in de Special Collections, de afdeling waar aandacht wordt geschonken aan bijzondere deelverzamelingen. De Islamitische keramiek wordt daar nu getoond in de directe nabijheid van het Chinese porselein en het Europese keramiek, zoals de wereldberoemde collectie Delfts aardewerk. De bezoeker kan zo de verschillende tradities met elkaar vergelijken, bekijken waarin ze van elkaar verschilden en hoe ze elkaar ook beïnvloed hebben.
Juist de Islamitische wereld vormde eeuwenlang een belangrijke schakel tussen Oost en West. Islamitische pottenbakkers lieten zich inspireren door het Chinese porselein en beïnvloedden op hun beurt weer het westerse aardewerk.
Oosterse tapijten waren in de Gouden Eeuw zo populair dat ze standaard onderdeel uitmaakten van de rijkere interieurs. Ze zijn volop te zien op de zeventiende-eeuwse schilderijen elders in het Rijksmuseum. Ook het tapijt dat nu tentoongesteld wordt is vermoedelijk al in de eerste decennia van de zeventiende eeuw naar Europa gekomen.
Het Louvre in Parijs opende anderhalf jaar geleden een complete vleugel met islamkunst.
Boek: Islamitische kunst
