‘We hebben gedaan wat we konden met de rotmiddelen die we hadden’
Tijdens de meidagen van 1940 werd op de Grebbeberg fel gevochten tussen Nederlandse verdedigers en Duitse troepen. De plek is sindsdien symbool komen te staan voor het militair verzet aan het begin van de oorlog.…
Hoe de kruidenvrouw bondgenoot van de duivel werd
Ruud Borman kijkt voor de verklaring van de heksenwaan niet alleen naar de periode van heksenvervolgingen zelf, maar ook naar hoe er in voorgaande eeuwen tegen toverij en magie werd aangekeken en hij legt een verband met het gebruik van hallucinogene middelen in de prehistorie.…
De anti-tank hond
Toen Rusland in 1941 door de grootste militaire operatie in de geschiedenis in hoog tempo werd veroverd, nam het Rode Leger spraakmakende maatregelen.…
Nieuwe geschiedenisboeken (week 16) – 2025
Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips.…
Groningen heeft een geheel eigen oorlogsverhaal
Op 16 april 1945 werd Groningen bevrijd door Canadese troepen, na drie dagen van zware gevechten in de stad. Ter gelegenheid van tachtig jaar bevrijding is in de Groningse Akerk de komende maanden een grote…
Bevrijding van Nederland was ‘bijzaak’ voor geallieerden
De bevrijding van Nederland in 1944-1945 was geen zelfstandig doel van de geallieerden, maar volgde uit bredere militaire strategieën gericht op de nederlaag van nazi-Duitsland. De strijd verliep gefaseerd en ging gepaard met zware offers…
De eierdans: een historische paastraditie
Op allerhande schilderijen en tekeningen uit de zestiende en zeventiende eeuw zijn mensen te zien die dansen te midden van een aantal eieren. Deze eierdansen waren vroeger vooral rond Pasen een populair volksvermaak op markten…
Waarom eeuwenoude taalregels soms niet ingeburgerd raken
Hoe ontstaan taalregels – en waarom lukt het soms niet om ze in te burgeren? Taalkundige Eline Lismont onderzocht de moeizame weg van grammatica en spelling naar het dagelijks taalgebruik.…
Kindermeisje hield hoofd koel en voorkwam ontdekking van drukpers en onderduikers
In het najaar van 1944 viel de bezetter een woning binnen aan de Amsterdamse Herengracht. Terwijl drie Duitse soldaten aan de keukentafel plaatsnamen, wist kindermeisje Adri Lugt het hoofd koel te houden.…
Vergeten prominenten onder stof vandaan
In het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek staan niet alleen beroemde staatslieden en geleerden, maar ook opvallende onbekenden. Zoals Johann Christ, die vermeld werd om een boek dat hij níet schreef, en Cornelis van Nienrode, een…
Giovanni Belzoni: van circusartiest tot schatgraver in Egypte
Hij geldt als een van de grootste pioniers en verzamelaars op archeologisch gebied. Giovanni Battista Belzoni (1778-1823) ‘roofde’ begin negentiende eeuw vele kostbare vondsten en prachtige kunstschatten weg van de oevers van de Nijl. De…
Terug naar niets, niemand, nergens
Wie terugkeerde uit de kampen of de onderduik hoefde bij terugkomst niet te rekenen op extra hulp of compassie. Nederland moest zo snel mogelijk worden opgebouwd en voor omkijken was geen tijd.…
Toen & Nu
